ارسطو و فناوری چت بات ها

• توسط : معصومه حیدری
• در : ۱۴۰۰-۰۳-۰۴
• در : دانستنیها

مقدمه

ارسطو، انواع منطق ها و فناوری چت بات ها چه ارتباطی با هم دارند؟ قوانین کهن منطقی می تواند هوش مصنوعی را به رفتارهای انسانی نزدیک تر کند. بسیاری از تلاش ها برای توسعه هوش مصنوعی توسط سیستم های قدرتمند منطقی ریاضی انجام می شود. تمایل بر این است که نتایجی تولید شود که مفاهیم منطقی را برای یک برنامه رایانه ای ایجاد کند، اما مشاهده شده که نتایج حاصله چندان انسانی نیست.

انواع منطق ها

فناوری چت بات ها و انواع منطق ها

در تئوری ساخت چت بات ها، متوجه شده ایم که استفاده از نوعی از منطق (منطقی که برای نخستین بار توسط ارسطو، فیلسوف یونانی بیش از ۲۰۰۰ سال پیش رسمیت یافت) می تواند نتایجی خطاپذیرتری ایجاد کند، اما خیلی بیش تر شبیه به انسان واقعی است.

زیربنای دانش چت بات های ما منطق صوری (formal logic) است. پایه و مبنای منطق صوری مدرن ریاضیات است، اما همیشه این طور نبوده است.

کشف و رسمیت بخشیدن به منطق در آثار گردآوری شده (ارگانون)، به ارسطو (۳۸۴-۳۲۲ قبل از میلاد) نسبت داده شده است.

در این جا وی اولین اصل نتیجه گیری را از مجموعه مقدمات مستند کرد که بعدها استنباط یا استنتاج نامیده می شود. (با قوانینی که به عنوان هم افزایی شناخته می شوند.)

فناوری چت بات ها و انواع منطق ها

از قرن بیستم، حوزه منطق از رویکرد ارسطو به سمت سیستم هایی که از منطق محمولات (predicate) و گزاره ای (propositional) استفاده می کنند، حرکت کرده است. این نوع از منطق توسط ریاضیدانان جهت کاربردهای ریاضی ایجاد شده، از این رو به آن ها منطق ریاضی نیز گفته می شود. استدلال آن ها ملزم به خطاناپذیر بودن است.

از طرف دیگر، استدلال انسان همیشه خطاناپذیر نیست. ما عمدتا از طریق استنتاج، استقرا و ربودن دلیل می آوریم.

قیاس یا استنتاج استفاده از قوانین تعمیم یافته برای استدلال در مورد مثالی خاص است، در حالی که استقرا و ربودن شامل دیدن مجموعه ای از نمونه ها و سعی برای تدوین قوانینی است که آن ها را توضیح می دهد.

در حالی که استنتاج تمایل دارد تا بسیار دقیق باشد، استقرا و ربودن از قابلیت اطمینان کم تری برخوردار هستند. این موارد فرآیندهای پیچیده ای می باشند که به راحتی در ماشین برنامه ریزی نمی شوند.

مسلماً استقرا و ربودن مواردی هستند که هوش انسانی را از هوش محدود و در عین حال فزاینده دقیق ماشین ها جدا می کند.

منطق چت (Chat logic)

فناوری چت بات ها و انواع منطق ها

مشخص شده است که استفاده از منطق ریاضی موجب می شود که ربات های چت نتوانند تعاملات معناداری با انسان ایجاد کنند. به عنوان مثال، یک گفته واحد انسانی، بدون داشتن زمینه وسیعی از آن چه که زبان شناسان آن را مستلزم پیش فرض ها و مفاهیم می دانند، اغلب معنای چندانی ندارد. در حالی که در این زمینه مغز ما به صورت خودکار عمل می کند، اما ماشین ها باید از نوعی منطق معادل استفاده کنند.

هوش عمومی مصنوعی یا AGI

یک مکتب فکری بخش هایی از منطق ارسطو را پیشنهاد می کند که امروزه منطق ترم (Term logic) نامیده می شود و قواعد استنتاج وی، می تواند اجزای اصلی یک هوش عمومی مصنوعی (AGI) را تشکیل دهد.

اوپن کاگ (OpenCog) و اوپن نارس OpenNars پلت فرم های برجسته تحقیق AGI با منطق اصطلاح در هسته هستند. در حال حاضر این پلت فرم ها توانایی استدلال عمومی، برای کاربردهای بالقوه در بهداشت و رباتیک را دارا می باشند.

منطق ترم (Term logic)

منطق ترم یا منطق اصطلاح از واحدهای اصلی معنا تشکیل شده است، که توسط آن چه که زبان شناسان copula می نامند، لینک می شوند. برای نوشتن “a bird is an animal” در منطق اصطلاح، می توانیم از علامت “->” استفاده کنیم. مانند: Bird -> Animal

مثال بیان شده بسیار ساده است، اما مثال های پیچیده تری نیز ممکن است بیان شود.

همچنین منطق های اصطلاح و قیاس از برخی پارادوکس های منطقی که اغلب در زمان قرار دادن زبان طبیعی در یک فریم ورک منطقی رخ می دهد، اجتناب می کنند.

به عنوان مثال، در بیش تر سیستم های منطق صوری (formal logic)، جمله ای مثل “if the moon is made of cheese, the world is coming to an end” به عنوان آرگومانی معتبر محسوب می شود. (پارادوکس استلزام مادی نامیده می شود و به خاطر این که اغلب if در زبان طبیعی و در منطق صوری معانی بسیار متفاوتی دارد، رخ می دهد.)

فناوری چت بات ها و انواع منطق ها

به هر حال، ارسطو اظهار داشته است که قياس منطقى همان چیزی است که باید از دو مقدمه مستقل که دارای یک اصطلاح هستند، ناشی شود. این قانون به ما این امکان را می دهد تا استدلال فوق را رد کنیم، زیرا دو بخش از آرگومان (“the moon is made of cheese” and “the world is coming to an end”) یک اصطلاح را به اشتراک نگذاشته اند.

استدلال خطاپذیر

محققان AGI به وسیله اجازه دادن به نتیجه گیری هایی که ممکن است با درجاتی از عدم قطعیت (استدلال خطاپذیر) و همچنین مواردی که باید درست باشند (مانند مواردی از استدلال قیاسی)، قیاس منطقی ارسطو را گسترش داده اند. منطق اصطلاح از این شکل های استدلال به راحتی پشتیبانی می کند.

باورها و حقایق

اکنون که می توانیم نتیجه گیری هایی که ممکن است درست باشند را استخراج کنیم، باید این ها را به عنوان باورهایی با ارزش درست شناسایی نماییم. نحوه تعیین ارزش واقعی یک باور جایی است که برخی از محققان AGI در مورد آن با هم اختلاف دارند و رویکرد پروژه OpenNars بیش ترین شباهت را با سیستم باور انسان دارد.

همراهان مجازی هوش مصنوعی

حال صدای ارسطو را در کدام بخش از فناوری چت بات ها می توان شنید؟

فناوری چت بات ها و انواع منطق ها

در مرکز تحقیقات سلامت الکترونیکی CSIRO استرالیا (CSIRO Australian e-Health Research Centre) در حال توسعه چت بات های هستیم تا به افراد در مدیریت بهتر سلامت و تندرستی شان کمک شود.

شروع به استفاده از AGI در فناوری چت بات ها، برای افرادی که دچار چالش ارتباطی هستند و کسانی که می خواهند از تعاملات فناوری بهره مند شوند، نموده ایم. در این ورژن، بیش تر از پلت فرم OpenNars الهام گرفته شده است، اما کامپوننت های دیگری که به نظر مفید خواهند بود، استفاده شده است.

پاسخ های چت بات، به جای تنها محاسبه یک پاسخ از دنباله ای از کلمات، از روابط بین میلیاردها اصطلاح مشتق می شود. باورها با اطمینان پایین را می توان به عنوان سوال هایی به کاربر (برای مثال، شخصی که از یک چت بات سلامت درباره علائم سوال می کند) بازگرداند.

تصور بر این است که این امر امکان تعاملات و کنش های بیش تر و عمیق تری را بین انسان و ماشین در آینده فراهم خواهد کرد. طوری که باورها و شخصیت چت بات ها متناسب با کاربران خواهند بود.

کلام پایانی

از فناوری چت بات ها در زمینه های مختلف می توان استفاده نمود. زیربنای دانش چت بات های مورد استفاده منطق صوری (formal logic) است و پایه و مبنای منطق صوری مدرن ریاضیات است. منطق ۲۰۰۰ ساله ارسطو تأثیر عمیقی در تمدن غرب داشته است و تجدید نظر در آثار کهن او می تواند به خوبی ما را به مرز جدیدی از تعامل انسان و کامپیوتر سوق دهد. لذا در آینده ای نه چندان دور شاهد پیشرفت هر چه بیش تر این تکنولوژی خواهیم بود.