اندانسترون

• توسط : معصومه حیدری
• در : ۱۴۰۰-۰۱-۱۶
• در : داروهای صنعتی

مقدمه

اندانسترون دارویی ضد تهوع و استفراغ است و موجب مهار فعالیت های مواد شیمیایی به وجود آورنده حالت تهوع و استفراغ در بدن می شود، به‌ همین‌ خاطر، از این دارو جهت پیشگیری از تهوع و استفراغ ناشی ‌از جراحی ها، پرتو‌ درمانی و شیمی درمانی مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو نیز مانند اکثر داروها شامل تداخلات دارویی و عوارض جانبی است. لذا برای آشنایی بیش تر با کاربردها، تداخلات و عوارض جانبی اندانسترون (ondansetron) می توانید با ادامه این مقاله همراه باشید.

اندانسترون چیست؟ موارد استفاده از آن کدام است؟

نام عمومی: اندانسترون (ondansetron) (خوراکی)
نام تجاری: Zofran ، Zofran ODT ، Zuplenz

آشنایی با کاربردها، تداخلات و عوارض جانبی اندانسترون (ondansetron)

• اندانسترون می تواند موجب مهار فعالیت های مواد شیمیایی به وجود آورنده حالت تهوع و استفراغ در بدن شود.
• اندانسترون برای پیشگیری از حالت تهوع و استفراغی که ممکن است در اثر جراحی، شیمی درمانی یا پرتو درمانی در سرطان ها ایجاد شود، استفاده می شود.

از داروی مورد نظر (اندانسترون) ممکن است برای مواردی که در این راهنمای دارویی ذکر نشده است نیز استفاده شود.

اطلاعات مهم دارویی

آشنایی با کاربردها، تداخلات و عوارض جانبی اندانسترون (ondansetron)

• در صورت استفاده از آپومورفین (Apokyn)، نباید از اندانسترون استفاده کنید.
• در صورت حساسیت به داروی مورد نظر و یا سایر داروهای مشابه از جمله دولاسترون (Anzemet)، گرانیسترون (Kytril) یا palonosetron (Aloxi)، از اندانسترون نباید استفاده شود.
• در صورت ابتلا به بیمارهای کبدی و یا داشتن سابقه شخصی یا خانوادگی سندرم Long QT، می بایست قبل از دریافت اندانسترون، پزشک تان را از این موضوع مطلع سازید.
• از آن جا که قرص های خوراکی اندانسترون ممکن است حاوی فنیل آلانین باشند. لذا در صورت ابتلا به فنیل کتونوریا (PKU) باید با پزشک تان در این رابطه صحبت کنید.
• از عوارض جانبی اندانسترون که می تواند جدی و خطرناک باشد، می توان به تاری دید یا از دست دادن موقتی بینایی (از چند دقیقه تا چند ساعت)، کندی ضربان قلب، مشکلات تنفسی، اضطراب، تحریک، لرز، احساس خستگی و کاهش ادرار (کم تر از حد معمول) یا نداشتن ادرار اشاره نمود. لذا در صورت مشاهده هر یک از این عوارض جانبی، می بایست مصرف اندانسترون را قطع کرده و بلافاصله با پزشک تان در این رابطه صحبت نمایید.
• در زمان مصرف اندانسترون اگر قصد رانندگی دارید و یا اگر می خواهید اموری را که نیاز به هوشیاری کامل دارد انجام دهید، باید بیش تر مراقب باشید. زیرا این دارو ممکن است تفکرات یا عکس العمل های شما را تحت تاثیر قرار داده، مختل کند.

نکاتی قابل توجه قبل از مصرف دارو

آشنایی با کاربردها، تداخلات و عوارض جانبی اندانسترون (ondansetron)

در صورت داشتن برخی شرایط پزشکی، نباید از اندانسترون جهت درمان استفاده کنید به طور مثال:

1. در صورت استفاده از آپومورفین (Apokyn)
2. در صورت داشتن حساسیت به اندانسترون یا داروهای مشابه (دولاسترون، گرانیسترون، پالونوسترون)

به طور کلی برای درمان با هر دارویی از جمله اندانسترون در ابتدا باید مطمئن شویم که داروی دریافتی برای ما بی خطر و مفید خواهد بود، بنابراین قبل از دریافت دارو باید نسبت به مشکلات سلامتی تان با پزشک مشورت نمایید تا دارویی با کم ترین عوارض و بیش ترین تاثیرگذاری تجویز شود. از جمله مشکلات سلامتی که قبل از مصرف اندانسترون باید در نظر گرفته شود شامل موارد زیر است:

1. بیماری کبدی
2. عدم تعادل الکترولیت ها (مانند سطح پایین پتاسیم یا منیزیم در خون)
3. نارسایی احتقانی قلب، کندی ضربان قلب
4. سابقه شخصی یا خانوادگی سندرم Long QT
5. انسداد در دستگاه گوارش (معده یا روده)

• انتظار نمی رود که داروی مورد نظر به جنین آسیب برساند. اما در صورت باردار بودن، حتما این موضوع را به پزشک تان اطلاع دهید.
• انتقال اندانسترون به شیر مادر و آسیب رسانی به نوزاد شیرخوار هنوز مشخص نشده است. بنابراین در صورتی که کودک را با شیر مادر تغذیه می کنید، لازم است که این موضوع را به پزشک تان اطلاع دهید.
• اندانسترون برای استفاده در افراد زیر ۴ سال مورد تأیید نیست.
• از آن جا که قرص های خوراکی اندانسترون ممکن است حاوی فنیل آلانین باشند. لذا در صورت ابتلا به فنیل کتونوریا (PKU) با پزشک تان در این رابطه صحبت کنید.

چگونگی استفاده از داروی اندانسترون

آشنایی با کاربردها، تداخلات و عوارض جانبی اندانسترون (ondansetron)

• دارو را باید بر طبق دستورالعمل های روی جعبه دارو و یا نسخه تجویزی پزشک مصرف کنید. داروی اندانسترون را با مقادیری بیش تر یا کم تر و یا بیش تر از مدت توصیه شده مصرف نکنید.
• اندانسترون را می توان همراه و یا بدون غذا مصرف کرد.
• معمولاً اولین دوز مصرفی، قبل از شروع جراحی، شیمی درمانی یا پرتو درمانی مصرف می شود. لذا می بایست دقیقا بر طبق دستورالعمل های تجویز شده توسط پزشک تان، دوزهای مصرفی را استفاده کنید.
• قرص معمولی اندانسترون را می توانید با یک لیوان آب میل کنید.

روش مصرف قرص تجزیه دهانی اندانسترون یا زوفران (Zofran ODT):

• تا زمانی که آماده مصرف قرص نیستید، آن ها را از بسته اش خارج نکنید. بسته را باز کرده و فویل را بردارید. قرص را در داخل فویلش فشار ندهید، در غیر این صورت ممکن است به قرص آسیب برسد.
• با کمک دستی کاملا خشک، قرص را برداشته و داخل دهان خود قرار دهید.
• اجازه دهید تا قرص بدون جویده شدن در دهان حل شود. قرص را به طور کامل قورت ندهید.
• در حین حل شدن قرص، چندین بار عمل قورت دادن را تکرار کنید.

روش مصرف قرص نواری اندانسترون یا زوپلنز ​​(Zuplenz):

• تا زمانی که آماده مصرف دارو نیستید، باید نوار را در کیسه فویلی آن نگه دارید.
• با استفاده از دستی خشک، نوار را برداشته و روی زبانتان قرار دهید. دارو فورا حل می شود.
• اجازه دهید تا نوار بدون جویده شدن در دهان حل شود. نوار را به طور کامل قورت ندهید.
• در حین حل شدن نوار، چندین بار عمل قورت دادن را تکرار کنید. در صورت تمایل، می توانید از مایعات استفاده کنید تا نوار حل شده به طور کامل قورت داده شود.
• دستانتان را پس از استفاده از Zuplenz باید بشویید.

اندازه گیری دوز مصرفی داروی مایع، باید با کمک سرنگ دوز ارائه شده یا قاشق مخصوص اندازه گیری دوز و یا فنجان دارو، انجام شود. اگر وسیله اندازه گیری دوز دارو را ندارید، می توانید از طریق داروسازتان یک وسیله را تهیه نمایید.

داروی اندانسترون را باید در دمای اتاق و به دور از رطوبت، گرما و نور نگه داری کنید. داروی مایع را باید در حالت ایستاده نگه داری نمایید.

فراموشی دوز مصرفی دارو

دوز فراموش شده ی اندانسترون را باید به محض یادآوری استفاده کنید. اگر تقریباً نوبت دریافت دوز تعیین شده بعدی شما است، از دوز فراموش شده صرف نظر کنید. برای جبران نوبت فراموش شده، نباید دارویی اضافه تر استفاده شود.

مصرف بیش از حد از داروی اندانسترون

در صورت استفاده بیش از حد از دارو، باید به اورژانس مراجعه کنید. علائم مصرف بیش از حد و اوردوز ممکن است شامل کاهش ناگهانی بینایی، یبوست شدید، احساس گیجی یا غش کردن باشد.

نکاتی قابل توجه در هنگام مصرف داروی اندانسترون

آشنایی با کاربردها، تداخلات و عوارض جانبی اندانسترون (ondansetron)

در زمان مصرف اندانسترون اگر قصد رانندگی دارید و یا می خواهید اموری را که نیاز به هوشیاری کامل دارد را انجام دهید، باید بیش تر مراقب باشید. زیرا این دارو ممکن است تفکرات یا عکس العمل های شما را تحت تاثیر قرار داده، مختل کند.

عوارض جانبی اندانسترون (ondansetron)

عوارض جانبی اندانسترون (ondansetron) به چه صورت می باشد؟

در صورت مشاهده علائم و نشانه های واکنش آلرژیک به اندانسترون از جمله بثورات پوستی، کهیر، تب، لرز، تنفس دشوار، تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو باید به اورژانس مراجعه کنید.

در صورت داشتن علائم و نشانه های زیر، بلافاصله با پزشک تان مشورت کنید.

• یبوست شدید، درد معده یا نفخ شکم
• سردرد همراه با درد قفسه سینه و سرگیجه شدید، غش کردن، ضربان قلب سریع یا تپنده
• ضربان قلب سریع یا تند
• زردی (زردی پوست یا چشم)
• تاری دید یا از دست دادن موقتی بینایی
• سطح بالای سروتونین در بدن – تحریک، توهم، تب، ضربان قلب سریع، رفلکس های بیش از حد فعال، حالت تهوع، استفراغ، اسهال، از دست دادن تعادل، غش کردن

عوارض جانبی معمول اندانسترون ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• اسهال یا یبوست
• سردرد
• خواب آلودگی
• احساس خستگی

عوارض جانبی داروی اندانسترون، محدود به موارد ذکر شده در بالا نیست و ممکن است در افراد مختلف، عوارض دیگری نیز رخ دهد. پس برای مشاوره پزشکی درباره عوارض جانبی داروی مورد نظر می توانید با پزشک تان مشورت نمایید.

اطلاعات میزان مصرف اندانسترون

آشنایی با کاربردها، تداخلات و عوارض جانبی اندانسترون (ondansetron)

دوزهای مصرفی اندانسترون به شکل زیر خواهند بود.

دوز معمول اندانسترون جهت تهوع یا استفراغ ناشی از شیمی درمانی برای بزرگسالان:

خوراکی یا دهانی:

• شیمی درمانی سرطان با میزان تهوع آوری بالا (HEC):
  دوز توصیه شده: ۲۴ میلی گرم خوراکی ۳۰ دقیقه قبل از شروع HEC یک روزه (شامل دوزهای سیس پلاتین ۵۰ میلی گرم در متر مربع و یا بیش تر)
• شیمی درمانی سرطان با میزان تهوع آوری متوسط ​​(MEC):
  دوز توصیه شده: ۸ میلی گرم خوراکی دو بار در روز، اولین دوز ۳۰ دقیقه قبل از شروع شیمی درمانی و دوز بعدی ۸ ساعت بعد از آن تجویز می شود. سپس ۸ میلی گرم خوراکی ۲ بار در روز (هر ۱۲ ساعت) به مدت ۱ تا ۲ روز پس از اتمام شیمی درمانی

داروی تزریقی:

دوز توصیه شده: ۰٫۱۵ میلی گرم بر کیلوگرم به صورت داخل وریدی یا IV، اولین دوز (تزریق بیش از ۱۵ دقیقه) ۳۰ دقیقه قبل از شروع شیمی درمانی تهوع آور و دوزهای بعدی ۴ و ۸ ساعت پس از دوز اول داده می شود.
-حداکثر دوز: ۱۶ میلی گرم در هر دوز

نکات مهم

• تعداد روزهای تزریق تک دوز ۲۴ میلی گرمی خوراکی برای HEC هنوز مورد بررسی قرار نگرفته است.
• شکل تزریقی باید قبل از تجویز IV رقیق شود.

موارد استفاده:

• پیشگیری از حالت تهوع و استفراغ مرتبط با HEC یا MEC
• پیشگیری از حالت تهوع و استفراغ همراه با دوره های اولیه و تکرار شیمی درمانی emetogenic

دوز معمول اندانسترون برای تهوع یا استفراغ بعد از عمل در بزرگسالان:

داروی خوراکی:

• دوز توصیه شده: ۱۶ میلی گرم خوراکی ۱ ساعت قبل از القای بیهوشی

داروی تزریقی:

دوز توصیه شده: ۴ میلی گرم به صورت داخل وریدی یا IV (رقیق نشده) بلافاصله قبل از القای بیهوشی یا بعد از جراحی (حالت تهوع و یا استفراغ ظرف ۲ ساعت پس از جراحی اتفاق می افتد.)
دوز جایگزین: ۴ میلی گرم IM (رقیق نشده)

توجه:

دوز دوم دارو، کنترل بیش تری را بر تهوع و استفراغ فراهم نمی کند.

موارد مصرف:

• پیشگیری از حالت تهوع و استفراغ پس از عمل جراحی

دوز معمول برای تهوع یا استفراغ ناشی از پرتو درمانی در بزرگسالان:

آشنایی با کاربردها، تداخلات و عوارض جانبی اندانسترون (ondansetron)

• دوز توصیه شده: ۸ میلی گرم خوراکی ۳ بار در روز
• پرتو درمانی کل بدن: ۸ میلی گرم از داروی خوراکی ۱ تا ۲ ساعت قبل از هر بار رادیوتراپی که روزانه انجام می شود.
• رادیوتراپی تکی با دوز بالا در ناحیه شکمی: ۸ میلی گرم از راه خوراکی ۱ تا ۲ ساعت قبل از رادیوتراپی، دوزهای بعدی هر ۸ ساعت پس از دوز اول به مدت ۱ تا ۲ روز پس از اتمام رادیوتراپی
• رادیوتراپی روزانه در ناحیه شکمی: ۸ میلی گرم خوراکی ۱ تا ۲ ساعت قبل از رادیوتراپی، دوزهای بعدی هر ۸ ساعت پس از اولین دوز برای هر روز رادیوتراپی

موارد استفاده:

• پیشگیری از حالت تهوع و استفراغ همراه با پرتو درمانی، به صورت پرتو درمانی کل بدن، رادیوتراپی تکی با دوز بالا یا رادیوتراپی روزانه در ناحیه شکمی

دوز معمول کودکان برا پیشگیری از تهوع یا استفراغ ناشی از شیمی درمانی:

داروی خوراکی

۴ تا ۱۱ سال:

دوز توصیه شده: ۴ میلی گرم خوراکی ۳ بار در روز، اولین دوز ۳۰ دقیقه قبل از شروع شیمی درمانی و دوزهای بعدی ۴ و ۸ ساعت پس از دوز اول. سپس ۴ میلی گرم خوراکی ۳ بار در روز (هر ۸ ساعت) به مدت ۱ تا ۲ روز پس از اتمام شیمی درمانی

۱۲ سال به بالا:

دوز توصیه شده: ۸ میلی گرم خوراکی دو بار در روز، اولین دوز ۳۰ دقیقه قبل از شروع شیمی درمانی و دوز بعدی ۸ ساعت بعد تجویز می شود. سپس ۸ میلی گرم خوراکی ۲ بار در روز (هر ۱۲ ساعت) به مدت ۱ تا ۲ روز پس از اتمام شیمی درمانی.

داروی تزریقی

۶ ماه تا ۱۸ سال:

دوز توصیه شده: ۰٫۱۵ میلی گرم در کیلوگرم IV، اولین دوز (تزریق بیش از ۱۵ دقیقه) ۳۰ دقیقه قبل از شروع شیمی درمانی و دوزهای بعدی ۴ و ۸ ساعت پس از اولین دوز داده می شود.
حداکثر دوز: ۱۶ میلی گرم (در هر دوز)

توجه:

• فرم تزریقی باید قبل از تجویز IV در ۵۰ میلی لیتر رقیق شود.
• داروی مورد نظر باید برای پیشگیری از حالت تهوع و استفراغ همراه با شیمی درمانی متوسط ​​تا شدید امتوژنیک استفاده شود.

چه داروهایی بر اندانسترون تأثیر می گذارد؟ (تداخلات دارویی)

آشنایی با کاربردها، تداخلات و عوارض جانبی اندانسترون (ondansetron)

مصرف هم زمان بسیاری از داروها، می تواند موجب بروز عوارض ناخواسته و آزار دهنده شود. از عوارض مصرف اندانسترون می توان به بروز مشکلات جدی قلبی، به خصوص در صورت استفاده هم زمان با داروهای خاصی دیگری، از جمله آنتی بیوتیک ها، داروهای ضد افسردگی، داروهای ریتم قلب، داروهای ضد روان پریشی و داروهای درمان سرطان، مالاریا، اچ آی وی یا ایدز اشاره نمود. لذا در مورد تمام داروهایی که استفاده می کنید و همچنین داروهایی که در طول درمان با اندانسترون شروع، و یا آن ها را قطع می کنید، پزشک تان را مطلع سازید.

همچنین مصرف هم زمان داروی اندانسترون (ondansetron) در حین مصرف سایر داروهای خاص، می تواند باعث تجمع مقادیر زیادی سروتونین در بدن و ایجاد بیماری به نام “سندرم سروتونین” (که می تواند کشنده باشد) شود. لذا در صورت استفاده از داروهایی از جمله موارد زیر، باید پزشک تان را در جریان بگذارید:

• داروهایی برای درمان افسردگی
• داروهایی برای درمان اختلال روانپزشکی
• داروی مخدر (مخدر)
• داروهایی برای جلوگیری از حالت تهوع و استفراغ

علاوه بر موارد ذکر شده، بسیاری از داروها از جمله داروهای تجویز شده و بدون نسخه، ویتامین ها و محصولات گیاهی می توانند با اندانسترون تداخل ایجاد کنند. لذا در طول دوره درمان با این محصول، در مورد تمام داروهایی که استفاده می کنید به پزشک خود اطلاع دهید. لذا نباید بدون مشورت با پزشک تان، مصرف داروی جدیدی را شروع کنید. بهتر است لیستی از تمام داروهایی که مصرف می کنید را در اختیار پزشک و یا ارائه دهندگان خدمات درمانی که معالجات شما را دنبال می کنند، بگذارید.

همیشه به خاطر داشته باشید که نباید داروی اندانسترون (ondansetron) و دیگر داروها را در دسترس کودکان قرار دهید، هرگز داروهای خود را با دیگران به اشتراک نگذارید، حتی اگر علائمی شبیه به علائم شما را داشته باشند و این دارو را فقط برای موارد تجویز شده استفاده کنید.

همواره با پزشک و یا ارائه دهندگان خدمات بهداشتی مشورت کنید تا مطمئن شوید که اطلاعاتی که در این صفحه نمایش داده شده، در مورد شرایط شخصی شما نیز صدق می کند.

 کلام پایانی

داروی اندانسترون (ondansetron) را دقیقا بر طبق نسخه پزشک استفاده کنید و تمام دستورالعمل های روی نسخه را رعایت فرمایید. این دارو را بیش تر یا کم تر از میزان تجویز شده و یا برای مدتی طولانی تر مصرف نکنید. قرص یا شربت اندانسترون را می توانید همراه با غذا و یا بدون غذا استفاده کنید. از عوارض جانبی اندانسترون (ondansetron) می توان به علائم آلرژیک، یبوست شدید، درد معده یا نفخ شکم، سردرد همراه با درد قفسه سینه و سرگیجه شدید، غش کردن، ضربان قلب سریع یا تپنده، زردی (زردی پوست یا چشم)، تاری دید یا از دست دادن موقتی بینایی، سطح بالای سروتونین در بدن و غیره که گاه می توانند خطرناک باشند، اشاره کرد.