خواص سلامتی کاروتنوئید
- توسط : صادق
- در : ۱۳۹۹-۰۴-۳۱
- در : ویتامین و مکمل
کاروتنوئیدها رنگدانه های ارگانیکی هستند که در گیاهان و برخی از انواع خاص قارچ ها و جلبک ها یافت می شوند. کاروتنوئید ها همان موادی هستند که رنگ های زرد و نارنجی هویج، زرده تخم مرغ و ذرت را تشکیل می دهند. بیش از ۷۵۰ کاروتنوئید طبیعی وجود دارد اما در رژیم غذایی طبیعی انسان، حدود ۴۰ مورد را یافت می کنیم. در ادامه انواع خواص سلامتی کاروتنوئید ها را معرفی خواهیم کرد.
رایج ترین کاروتنوئید های رژیم غذایی شامل آلفاکاروتن، بتاکاروتن، بتا-کریپتوکسانتین، لوتئین، زاکسانتین و لیکوپن است.
آلفاکاروتن، بتاکاروتن و بتاکریپتوکسانتین در بدن تبدیل به ویتامین A می شوند. برای بیشتر افراد، بتاکروتن منبع اصلی ویتامین A است.
فواید کاروتنوئید ها
بیشتر خواص و فواید کاروتنوئید ها به دلیل خاصیت آنتی اکسیدان بودن آن هاست.
بینایی
مکمل های کاروتنوئید می توانند به کاهش خطر ابتلا به بیماری تباهی لکه زرد یا دژنراسیون ماکولا که مربوط به بالا رفتن سن و سال است، کمک کند. طبق اعلام موسسه ملی بهداشت، مصرف مکمل های کاروتنوئیدی با خاصیت آنتی اکسیدانی مانند بتاکاروتن، لوتئین و زاکسانتین ممکن است برای درمان و جلوگیری از تخریب ماکولا مؤثر باشد.
مکمل های لوتئین و زاکزانتین نیز برای کاهش خطر ابتلا به بیماری های چشمی و بهبود عملکرد چشم گاهی اوقات تجویز می شوند.
قلب و عروق
برخی مطالعات نشان داده اند که کاروتنوئید ها می توانند خطر ابتلا به آترواسکلروز را کاهش دهند (بیماری که با ایجاد پلاک در دیواره شریان شما، درنهایت رگ های خونی را باریک می کند). فشار خون بالا، عدم تحمل گلوکز و چاقی شکم همگی از عوامل خطرناک آترواسکلروز هستند و مطالعات نشان داده اند که کاروتنوئید ها به بهبود این عوامل خطر کمک می کنند.
جلوگیری از پیری پوست
بیشتر پیری پوست به دلیل اشعه ماوراء بنفش (نور خورشید) ایجاد می شود. مطالعات نشان داده است که کاروتنوئیدها (به ویژه لیکوپن و بتاکروتن ها) هنگام مصرف، در پوست شما ذخیره شده و به عنوان یک محافظ در برابر آسیب های پوستی اشعه ماوراء بنفش عمل می کند.
مکمل های لیکوپن و بتاکروتن نیز در جلوگیری از قرمزی پوست ناشی از اشعه ماوراء بنفش مؤثر هستند. هنگامی که یک مکمل لیکوپن یا بتاکروتن با ویتامین E ترکیب شود، تأثرات مثبت آن بیشتر می شود.
خواص سلامتی کاروتنوئید
جلوگیری از سرطان پوست
مطالعات بسیاری نشان داده اند که استفاده از کاروتنوئید ها از به جلوگیری از پیشرفت سرطان پوست کمک می کنند. یکی از راه های انجام این کار، ترویج تفکیک سلولی و مهار فرآیند چرخه سلولی است. آن ها همچنین با تعدیل آپوپتوز (مرگ سلولی) از سرطان پوست محافظت می کنند.
فواید دیگر
علاوه بر فوایدی که ذکر کردیم، برخی مطالعات و تحقیقات خواص بیشتری از این مواد را کشف کرده اند.
- سلامت استخوان ها: یک مطالعه نشان داده است که کاروتنوئیدها، به ویژه لیکوپن، بر سلامت استخوان تأثیر مثبتی دارد. مطالعه ی دیگری نشان می دهد که مصرف بتاکاروتن و بتا کریپتوکسانتین می تواند خطر ابتلا به پوکی استخوان را کاهش دهد.
- کندی افول ذهن: مقاله پزشکی منتشر شده در مجله انجمن پزشکی آمریکا نشان داد که مصرف دراز مدت مکمل های بتاکاروتن ممکن است به بهبود عملکرد شناختی مغز کمک کند.
- تقویت سیستم ایمنی بدن: تصور می شود که کاروتنوئیدها می توانند سیستم ایمنی بدن را تقویت کنند. زیرا آن ها حاوی ویتامین A بوده که به خودی خود برای عملکرد سیستم ایمنی ضروری است.
- کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات و پستان: در حالی که هنوز در حال بررسی است، اما بسیاری از تحقیقات نشان می دهند که کاروتنوئیدها به خصوص لیکوپن، اثرات ضد سرطانی وابسته به هورمون های جنسی مانند سرطان پستان و سرطان پروستات دارد.
خواص سلامتی کاروتنوئید
عوارض جانبی کاروتنوئید ها
افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه
بسیاری از مطالعات نشان داده اند که مصرف زیاد کاروتنوئیدها (بتاکاروتن) به شکل مکمل، خطر ابتلا به سرطان ریه را در افراد سیگاری و کسانی که قبلا سیگاری بوده اند، به میزان قابل توجهی افزایش می دهد.
با این حال، به یاد داشته باشید که مصرف میوه و سبزیجات کافی به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی سالم، مزایای بسیاری دارد. در حقیقت، مصرف رژیم غذایی کاروتنوئیدها، بر خلاف شکل مکمل آن، با خطر کمتر ابتلا به سرطان ریه همراه است.
کاروتنوز
در این بیماری، پوست انسان به دلیل وجود مقدار زیادی بتاکاروتن در بدن، نارنجی رنگ می شود. این بیماری قابل درمان و برگشت پذیر است. فقط کافیست تا مقدار بتاکروتن دریافتی بدن را کاهش دهید.
Canthaxanthin Retinopathy
این وضعیت با لکه های زرد طلایی در چشم مشخص می شود و گاهی اوقات نقایص میدان بینایی و مشکل در وضوح بینایی وجود دارد. این بیماری به دلیل مصرف مقدار زیاد نوعی کاروتنوئید به نام کانتاگزانتین ایجاد می شود. این بیماری نیز خوشبختانه قابل برگشت است. هنگامی که مصرف آن را متوقف کنید، چشما شما به حالت عادی برمی گردد.
خواص سلامتی کاروتنوئید
Lycopenodermia
مصرف زیاد لیکوپن نیز می تواند موقتا رنگ پوست شما را نارنجی کند.
حساسیت
مانند بسیاری از موارد دیگر، ممکن است واکنش آلرژیک یا حساسیت به مکمل های کاروتنوئید وجود داشته باشد. اگر مشکوک به واکنش آلرژیک هستید، فورا به پزشک مراجعه کنید. خارش، تورم و اگزما از نشانه های آن است.
تداخلات دارویی
اگر در حال حاضر دارویی مصرف می کنید، بهتر است قبل از شروع مصرف مکمل های کاروتنوئید، با پزشک مربوطه مشورت کنید. به ویژه اینکه مکمل های بتاکاروتن ممکن است با دارو های کاهنده کلسترول تداخل منفی داشته باشند.
مقدار مصرف
شورای غذا و تغذیه ایالات متحده توصیه می کند از مصرف مکمل های بتاکاروتن جز برای درمان کمبود ویتامین A استفاده نکنید.
دستور العمل حد مجار مصرف روزانه مکمل بتاکاروتن:
- برای نوجوانان و بزرگسالان، روزانه ۶ تا ۱۵ میلی گرم مکمل های بتاکارون (۱۰۰۰۰ تا ۲۵۰۰۰ هزار ویتامین A)
- برای کودکان، روزانه ۳ تا ۶ میلی گرم مکمل بتاکارون (۵۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ واحد ویتامین A)
اگرچه کمبود ویتامین A در کشور های توسعه یافته بیشتر است، اما کمبود آن در کشور های در حال توسعه خصوصا کودکان بیشتر است.
خواص سلامتی کاروتنوئید
مواد غذایی حاوی کاروتنوئید ها
- هویج
- انبه
- گوجه فرنگی
- آلو
- سیب زمینی شیرین
- کلم
- اسفناج
- طالبی
- زردآلو
- نارنگی
- چنار
- شلغم
- فلفل قرمز
- ذرت زرد
اگر چه کاراتنوئید ها خواص مفید زیادی دارند اما مصرف آن ها به شکل مکمل ممکن است باعث بروز بیماری شود. بهترین راه دریافت این مواد، مصرف خوراکی های طبیعی و سالم است.
دیدگاه ها
0 دیدگاه