اطلاعاتی از ماه که باید بدانید

• توسط : محبوبه خاوری
• در : ۱۳۹۹-۰۲-۲۵
• در : طبیعت هوا و فضا

ماه Moon همراه همیشگی سیاره ما بوده است؛ این همراه همیشگی تنها قمر طبیعی زمین است. قطر ماه حدود ۲،۱۵۹ مایل (۳،۴۷۵ کیلومتر) و بنابرین اندازه آن از سیاره کوچک پلوتون بزرگ تر است. به طور تقریبی ماه یک چهارم سیاره ما محسوب می شود و لذا از چگالی کمتری نسبت به زمین برخوردار است؛ گرانش آن تنها ۱۷/۰ برابر کره زمین تخمین زده شده است. با ما باشید تا اطلاعات جالبی از این ماه را یاد بگیریم؛ بدانیم که ماه چگونه تشکیل شد و یا فاصله ماه با زمین چقدر است و سایر اطلاعات جالبی درباره ماه که می تواند برای شما جالب باشد.

ماه چگونه تشکیل شد؟

در مورد این که ماه چگونه به وجود آمد نظریه های متعددی وجود دارد اما یک نظریه پیش رو در خصوص آن بیان می کند که ماه ۴/۴ میلیارد سال پیش، یعنی مدت زیادی پس از به وجود آمدن منظومه شمسی که حدود ۹۵ میلیون سال قبل از آن شکل گرفته بود؛ ساخته شد. در آن زمان بسیاری از سنگ های فضایی عظیم در اطراف و بین سیاره ای محلی منظومه ما شناور بودند.

ماه چگونه تشکیل شد – فاصله ماه با زمین چقدر است

نظریه کلی که به نظریه برخورد بزرگ مشهور است این طور بیان می کند که زمین در ابتدا هیچ قمری نداشت اما پس از سرد شدن منظومه شمسی؛ یکی از سیارات به که نام تئا Theia مشهور است و از نظر ابعاد به اندازه سیاره مریخ کنونی است با زمین ما برخورد کرد که در اثر آن احتمال داده می شود که در جو زمین انفجار بسیار عظیمی رخ داد که در اثر حرارت آن زمین به شکل مذاب در آمد و بخشی از آن به صورت گوی مذاب داغی از آن جدا شد و پس از طی مدت زمان بسیار طولانی ای سرد شد و موجب شکل گیری ماه شد. بنابرین ماه از جای دیگری از فضا به سمت سیاره ما نیامده و این نظریه در پاسخ به این سوال که ماه از کجا آمده است پاسخ می دهد که از هیچ جا! ماه به عنوان تکه ای زمین از آن جدا شده است.

ماه چگونه تشکیل شد – فاصله ماه با زمین چقدر است

البته نظریه دیگری هم وجود دارد که می گوید پس از برخورد تئا به سیاره ما و تبخیر شدن، زمین به شکل یک سیاره داغ و مذاب درآمد که آن را سینستیا Synestia می گویند؛ بعد از سرد شدن آن، لبه های بیرونی آن از سیستیا جدا شده و ماه را به وجود آوردند.
حتی نظریه ضعیفی وجود دارد که می گوید جاذبه زمین یکی از قمرهای زهره را به سمت خود کشیده و ماه در حقیقت یکی از قمرهای زهره است که زمین آن را کش رفته است!

بیشتر بخوانید : پیشگویی مقارنه مشتری و زحل

داستان های منشاء پیداش ماه و نظریه های آن گوناگون اند و احتمال می رود که در آینده همچنان نظریات تازه ای ارائه شود که به چگونگی تشکیل ماه بپردازند اما آن چه مهم است این است که در طول تاریخ بشر ماه همواره با ما بوده است و اجداد ما همواره آن را در افسانه ها و داستان های اساطیری خود آورده اند.

ماه چگونه تشکیل شد – فاصله ماه با زمین چقدر است

در زبان های مختلف برای ماه لغات گوناگونی وجود داشته است. در زبان لاتین به ماه لونا Luna گفته می شود که واژه انگلیسی lunar از آن ریشه گرفته است. در یونان باستان واژه سلن Selene برای ماه به کار برده می شد که الهه ماه بود و به شکلی زنی که تاجی از هلال ماه بر سر داشت تصویر می شد. واژه سلنولوژی که به معنای ماه شناسی است از واژه یونانی Selene ریشه گرفته است.

ماه چگونه تشکیل شد – فاصله ماه با زمین چقدر است

فاصله ماه با زمین چقدر است؟

در آسمان زمین، ماه دومین شیء درخشان بعد از خورشید است. ماه از خود نوری ندارد و همانند آینه ای که نور را بازتاب می کند، ماه نیز در شب بازتاب کننده نور خورشید به زمین است. به گفته ناسا، ماه به طور متوسط ​​۲۳۸،۸۵۵ مایل (۳۸۴،۴۰۰ کیلومتر) از سیاره ما فاصله دارد. این فاصله آن قدر است که ماه را تحت تأثیر نیروی جاذبه زمین قرار دهد. همیشه یک طرف ماه به سمت زمین است و ما قادر نیستیم که طرف دیگر ماه را که رو به زمین نیست ببینیم.

تأثیر ماه بر روی زمین

ماه آن قدر ها هم موجود منفعلی نیست و همان طور که زمین آن را تحت تأثیر نیروی جاذبه ای که دارد در مدار خود همواره نگه می دارد ماه نیز دارای جاذبه است و جاذبه آن موجب فعل و انفعالاتی چون جزر و مد آب دریا ها و اقیانوس ها می شود. وقتی که ماه به نزدیکی زمین می رسد جزر و مد رخ می دهد در حالی که آن طرف دیگر زمین که رو به ماه نیست هیچ گونه تحرکی را در سطح آب دریا ها و اقیانوس ها مشاهده نمی کند.

ماه چگونه تشکیل شد – فاصله ماه با زمین چقدر است

سطح ماه

پستی بلندی های بزرگ و تاریکی را می توان در سطح ما مشاهده کرد که اصطلاحاً به آن maria گفته می شود. maria در لاتین به معنای دریا است و دلیل انتخاب این واژه است که تصور می شد زمانی سطوح ماه با آب پوشانده شده اند. اما امروزه محققان می دانند که این مناطق در حقیقت پستی و بلندی هایی هستند که میلیارد ها سال پیش هنگامی که گدازه های داغ روی سطح ماه جریان داشته اند ایجاد شده اند.
علاوه بر این چاله چوله های زیادی بر روی سطح ماه وجود دارد که در نتیجه برخورد اجرام آسمانی متعدد ایجاد شده است. از آنجا که ماه تقریباً هیچ جو یا صفحه تکتونیک فعالی ندارد؛ لذا فرسایشی نیز در سطح آن صورت نمی گیرد و این آثار نمی توانند ترمیم شوند و لذا برخی از این آثار تا مدت های بسیار طولانی پس از وقوع حادثه ای که موجب شکل گیری آن می شود همچنان بر سطح ماه باقی می مانند. قدیم ترین لکه ماه مربوط به حوضه جنوبی آن است که در حقیقت یک گودال عظیم ضربه ای است که ۱٫۵۵۰ مایل (۲٫۵۰۰ کیلومتر) عرض و ۸ مایل (۱۳ کیلومتر) عمق دارد و دانشمندان هنوز نمی دانند که چه حادثه ای موجب شکل گیری آن شده است.

ماه چگونه تشکیل شد – فاصله ماه با زمین چقدر است

مواد تشکیل دهنده سطح ماه و وجود آب در ماه

سطح ماه از ۴۳٪ اکسیژن، ۲۰٪ سیلیکون، ۱۹٪ منیزیم، ۱۰٪ آهن، ۳٪ کلسیم، ۳٪ آلومینیوم، ۰٫۴۲٪ کروم، ۱۸/۰٪ تیتانیوم و ۱۲/۰٪ منگنز تشکیل شده است.
فرضیه هایی وجود دارند که نشان می دهند مقدار کمی هم آب در مناطق قطبی و تاریک ماه وجود دارد که امکان دارد طی تلاش های اکتشافی در آینده استخراج شود.

بیشتر بخوانید : ثابت هابل چیست

لایه های تشکیل دهنده ماه

پوسته ماه به طور متوسط ​​۴۲ مایل (۷۰ کیلومتر) عمق دارد و گوشته سنگی آن (لایه میانی آن) نیز در حدود ​​۸۲۵ مایل (۱,۳۳۰ کیلومتر) است. ماه بیشتر از صخره های سرشار از آهن و منیزیم ساخته شده است. هسته نسبتاً كوچك آن فقط ۱٪ تا ۲٪ از جرم آن را تشکیل می دهد و تقریباً ۴۲۰ مایل (۶۸۰ كیلومتر) عرض دارد.

ماه چگونه تشکیل شد – فاصله ماه با زمین چقدر است

جو ماه

جو ما بسیار نازک است و فقط از ۱۰۰ مولکول در سانتیمتر مکعب تشکیل شده است که این مقدار در مقایسه با جو زمین که در سطح دریا حدود یک میلیارد مولکول در هر سانتی متر مربع دارد؛ بسیار ناچیز است. کل جرم کلیه گازهای ماه در حدود ۵۵۰۰۰ پوند است. (۲۵۰۰۰ کیلوگرم) – تقریباً به اندازه وزن یک کامیون کمپرسی که بارگیری شده باشد.

جو کره ماه حاوی آرگون ۴۰، هلیوم ۴، اکسیژن، متان، نیتروژن، مونواکسید کربن، دی اکسید کربن، سدیم، پتاسیم، رادون، پولونیوم و حتی مقادیر کمی آب است. با خنک شدن ماه، برخی از این عناصر از گاز های خارجی به ماه پیوستند و برخی دیگر نیز توسط ستاره های دنباله دار به ماه اضافه شده اند.

ماه چگونه تشکیل شد – فاصله ماه با زمین چقدر است

گرد و غبار ماه بسیار تیز و کوچک هستند و از ذرات صیقلی مانند آتشفشانی و توسط میکرومترس ها خرد شده اند و بخشی از خاک ماه را تشکیل می دهند. همان طور که اشاره شد جو ماه بسیار نازک و رقیق است و همین هم سبب می شود که این ذرات ریز به راحتی از بین نمی روند و همین هم سبب می شود که تجهیزات فضانوردی و لباس های فضانوردان آپولو مانند زیپ لباس های فضانوردی توسط این ذرات کیپ شوند. این ذرات احتمالاً سمی هستند و برای سلامتی انسان ضرر دارند.

اکتشافات فضایی در ماه

یکی از به یاد ماندنی ترین لحظات تاریخ بشر در ۲۰ جولای ۱۹۶۹ رخ داد؛ زمانی که نیل آرمسترانگ و ادوین آلدرین و میشل کولینز به عنوان نخستین نمونه از مخلوقات بشری از فضاپیمای آپولو ۱۱ پیاده شده و پا بر کره ماه گذاشتند؛ تمام دنیا احساس غرور می کرد و این احساس بیش از همه برای ساکنین ایالات متحده پیروزی بزرگی محسوب می شد زیرا آن ها توانسته بودند که قبل از اتحاد جماهیر شوروی سابق به ماه پا بگذارند و برنده مسابقه فضایی (Star Wars) شوند.

ماه چگونه تشکیل شد – فاصله ماه با زمین چقدر است

حالا بیش از نیم قرن از آن زمان می گذرد و اکتشافات فضایی پیشرفت های چشم گیری کرده اند و ما بیش از گذشته ماه را می شناسیم.
ابزارهایی که در طول حضور آپولو سازده روی ماه قرار گرفته اند داده های زیادی را در اختیار دانشمندان قرار داده اند. به عنوان مثال دانشمندان متوجه شدند که ماه در حدود ۱٫۵ اینچ (۳٫۸ سانتی متر) به صورت سالانه از زمین دور می شود و از آن فاصله می گیرد. علاوه بر این فضانوردان آپولو یازده در هنگام بازگشت ۸۴۲ پوند، معادل (۳۸۲ کیلوگرم) از سنگ های ماه را با خود به زمین آوردند؛ نمونه هایی از این سنگ ها هنوز هم در حال بررسی و مطالعه اند و هر روز نیز بینش و آگاهی جدیدی را راجع به ماه برای ما فراهم می کنند.

بعد از آپولو یازده کاوشگرهای روسی و چینی نیز بر روی ماه فرود آمدند و امروزه آژانس های فضایی ژاپنی، چینی، روسی و هندی در اطراف ماه به مطالعه و بررسی مشغول اند. اخیراً هر دو کشور اسرائیل و هند تلاش کردند که فضاپیمایی را بر سطح ماه فرود بیاورند اما تلاش های هر دو با شکست رو به رو شد و نتیجه ای نداشت.
مدتی است که ناسا مجدداً به ماه علاقمند شده است و در حال حاضر پروژه Artemis را در دست دارد و سعی دارد تا سال ۲۰۲۴ فضانوردان دیگری را به ماه بفرستد و سپس از ماه به عنوان سکویی برای ارسال ماهواره های خود به مریخ استفاده کند.