ایزونیازید (Isoniazid)

ایزونیازید (Isoniazid)

  • توسط : معصومه حیدری
  • در : ۱۳۹۹-۱۲-۲۷
  • در : داروهای صنعتی

مقدمه

داروی ایزونیازید (Isoniazid) نوعی آنتی بیوتیک است که از رشد باکتری ها جلوگیری کرده و تنها برای درمان عفونت باکتریایی موثر است و بر عفونت های ویروسی مثل آنفولانزا و سرماخوردگی تاثیری ندارد. ایزونیازید از ساخته شدن اسیدمایکولیک که جهت ساخته شدن دیواره ی باکتری ها لازم است، جلوگیری کرده، همچنین قادر است وارد سلول های درشت خوار شده، لذا بر ارگانیسم های خارج و داخل سلول تاثیر می گذارد.

ایزونیازید چیست؟

نام عمومی: ایزونیازید (Isoniazid)
نام تجاری: Nydrazid
اشکال مصرفی: شربت خوراکی (۵۰ میلی گرم در ۵ میلی لیتر)؛ قرص خوراکی (۱۰۰ میلی گرم ؛ ۳۰۰ میلی گرم)

داروی ایزونیازید (Isoniazid)

داروی ایزونیازید (Isoniazid)

  • ایزونیازید نوعی آنتی بیوتیک است که از رشد باکتری ها جلوگیری می کند.
  • از ایزونیازید جهت پیشگیری و درمان بیماری سل استفاده می شود. در برخی موارد لازم است که ایزونیازید به همراه سایر داروهای سل استفاده شود.
  • در زمان درمان سل فعال، از ایزونیازید باید به همراه سایر داروهای سل استفاده شود. در صورت استفاده ی ایزونیازید به تنهایی، ممکن است سل در برابر درمان مقاوم شود. لذا می بایست تمام داروهای خود را بر طبق دستور پزشک مصرف کنید.

از داروی ایزونیازید ممکن است برای مواردی که در این راهنمای دارویی ذکر نشده است نیز استفاده شود.

هشدارهای دارویی

در صورت داشتن بیماری کبدی فعال یا اگر قبلا ایزونیازید مصرف کرده اید و در حین مصرف آن دچار مشکلات کبدی، تب، لرز، درد مفاصل یا واکنش های شدید آلرژیکی شده اید، نباید از ایزونیازید استفاده کنید.

در طول درمان و یا پس از قطع مصرف داروی ایزونیازید، امکان بروز مشکلات جدی و گاه کشنده کبدی (به خصوص اگر در سنین ۳۵ تا ۶۵ سالگی قرار داشته باشید) در شما وجود دارد. لذا در حین مصرف این دارو، لازم است که عملکرد کبدتان هر ماه به درستی بررسی شود.

در صورت بروز حالت تهوع، درد بالای معده، از دست دادن اشتها و احساس ضعف یا خستگی، فورا با پزشک خود مشورت کنید.

از آن جا که ممکن است مصرف الکل در حین استفاده از ایزونیازید موجب افزایش خطر آسیب های کبدی شود، لذا از نوشیدن الکل در حین مصرف این دارو خودداری کنید.

نکات مورد توجه قبل از مصرف داروی ایزونیازید

داروی ایزونیازید (Isoniazid)

داروی ایزونیازید (Isoniazid)

در صورت وجود حساسیت به ایزونیازید و یا سایر مشکلات سلامتی از جمله موارد زیر، شما نباید از داروی مورد نظر استفاده کنید:

  • بیماری کبدی فعال
  • سابقه واکنش شدید آلرژیک به ایزونیازید
  • سابقه هپاتیت یا سایر مشکلات کبدی ناشی از مصرف ایزونیازید
  • سابقه عوارض جانبی شدید ایزونیازید از جمله تب، لرز یا درد و تورم مفصل

برای این که مطمئن شوید که مصرف داروی ایزونیازید برای شما مشکلی به وجود نمی آورد، در صورت داشتن موارد زیر با پزشک تان مشورت نمایید:

  • سابقه بیماری کبدی
  • بیماری کلیوی
  • مشکلات عصبی که باعث درد، ضعف یا بی حسی می شوند.
  • دیابت
  • HIV یا ایدز
  • در صورتی که به صورت روزانه الکل می نوشید.
  • در صورت داشتن سوء تغذیه.
  • در صورت استفاده از داروهای تزریقی.
  • اگر به هر دلیلی مجبور به قطع مصرف ایزونیازید شده اید.
  • اگر ۳۵ ساله و یا بیش تر از ۳۵ سال سن دارید، برای اطمینان از این که شما می توانید این دارو را استفاده کنید، قبل از شروع درمان، آنزیم های کبدی تان توسط پزشک مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
  • در حین درمان با ایزونیازید و یا پس از قطع مصرف داروی مورد نظر، حتی ماه ها پس از قطع آن، ممکن است مشکلات جدی و گاه کشنده کبدی  رخ دهد. خطر مشکلات کبدی در افراد بزرگسالی که در سنین ۳۵ تا ۶۵ قرار دارند، بیش تر است.
  • ممکن است مشکلات جدی کبدی در زنان، به خصوص پس از زایمان، یا در زنان اسپانیایی تبار یا آفریقایی-آمریکایی تبار رخ دهد. با پزشک تان در مورد خطرات احتمالی خاصی که ممکن است در شما بروز کند، مشورت نمایید.

مضر بودن و آسیب رساندن ایزونیازید به جنین، در دوران بارداری هنوز مشخص نشده، لذا در صورت بارداری و یا اگر قصد بارداری دارید، باید با پزشک تان در این رابطه مشورت نمایید.

استرپتومایسین
بیشتر بخوانید : استرپتومایسین (Streptomycin)

اگر کودک شیرخوار دارید و در حین درمان با داروی ایزونیازید به نوزاد شیر می دهید با پزشک تان در این رابطه صحبت کنید. داروی مورد نظر می تواند به شیر مادر منتقل شود، اما موجب پیشگیری و یا درمان بیماری سل در نوزاد شیرخوار نمی شود.

طریقه مصرف داروی ایزونیازید

داروی ایزونیازید (Isoniazid)

داروی ایزونیازید (Isoniazid)

ایزونیازید را باید دقیقا بر طبق دستورالعمل های روی جعبه و یا نسخه تجویز شده توسط پزشک استفاده کنید. از این دارو نباید در مقادیری بیش تر یا کم تر و یا بیش از مدت توصیه شده مصرف کنید.

ایزونیازید را می بایست حداقل ۱ ساعت قبل و یا ۲ ساعت بعد از غذا، با معده ای خالی مصرف کنید.

دوره درمان با ایزونیازید را کامل کنید. حتی اگر علائم بیماری زودتر بهبود یابد. زیرا ممکن است قبل از رفع کامل عفونت، علائم بهبود یابند، در صورت قطع زود هنگام دارو، ممکن است خطر ابتلا به عفونت هایی بیش تر، که در برابر آنتی بیوتیک ها مقاوم هستند افزایش یابد. داروی ایزونیازید عفونت های ویروسی از جمله آنفولانزا یا سرماخوردگی را درمان نمی کند.

در حین استفاده از داروی مورد نظر، لازم است که هر ماه عملکرد کبدتان مورد بررسی قرار گیرد.

مصرف ایزونیازید ممکن است به همراه تجویز ویتامین B6 باشد. لذا میزان مصرف شما از ویتامین B6 توسط پزشک تعیین می شود که باید به همان میزان از این ویتامین استفاده شود.

داروی ایزونیازید را باید در دمای اتاق و به دور از رطوبت، نور و گرما نگه داری کنید. در صورت استفاده از بطری، آن را محکم ببندید.

فراموشی دوز مصرفی داروی ایزونیازید

در صورت فراموشی یک دوز از دارو، باید دوز فراموش شده را به محض یادآوری مصرف کنید. اگر تقریباً نوبت به مصرف دوز بعدی تان رسیده، از دوز فراموش شده صرف نظر کنید و برای جبران دوز فراموش شده، دارویی اضافه تر مصرف نکنید.

مصرف بیش از حد از دارو

در این صورت باید به اورژانس مراجعه کنید.

علائم اوردوز ناشی از مصرف بیش از حد دارو ممکن است شامل استفراغ، سرگیجه شدید یا خواب آلودگی، اختلال در گفتار، تاری دید، توهم، مشکلات تنفسی، افزایش تشنگی، افزایش ادرار، بوی نفس میوه ای یا از دست دادن هوشیاری باشد.

هنگام مصرف ایزونیازید از چه مواردی باید خودداری کنیم؟

از آن جا که مصرف الکل در هنگام استفاده از ایزونیازید موجب افزایش خطر آسیب کبدی می شود، پس از نوشیدن الکل خودداری نمایید.

در حین مصرف ایزونیازید ممکن است لازم باشد تا از مصرف برخی از غذاها و نوشیدنی ها از جمله شراب قرمز، پنیر کهنه، گوشت خشک و ماهی تن یا سایر انواع ماهی ها خودداری کنید.

عوارض جانبی داروی ایزونیازید (Isoniazid)

در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک ( از جمله کهیر، تنفس دشوار، تورم در صورت یا گلو) و یا واکنش های شدید پوستی (تب، گلودرد، سوزش در چشم، درد پوستی، بثورات پوستی قرمز یا بنفشی که گسترش می یابد و باعث ایجاد تاول و پوسته پوسته شدن می شود) از اورژانس کمک بگیرید.

در صورت مشاهده عوارض جدی در حین مصرف ایزونیازید که توانسته بخش های زیادی از بدن را تحت تأثیر قرار دهد، از جمله ثورات پوستی، تب، تورم غدد، علائمی شبیه به آنفولانزا، درد عضلانی، ضعف شدید، کبودی غیرمعمول یا زردی پوست یا چشم، می بایست به دنبال درمان پزشکی آن ها باشید.

در صورت داشتن علائمی باید فورا با پزشک تان مشورت نمایید، از جمله موارد زیر:

  • ضعف ناگهانی یا احساس بیماری یا تب به مدت ۳ روز یا بیش تر
  • درد در قسمت فوقانی معده (ممکن است به پشت شما گسترش یابد)، حالت تهوع، از دست دادن اشتها
  • ادرار تیره، مدفوع به رنگ خاک رس، زردی (زردی پوست یا چشم)
  • تغییرات بینایی، درد پشت چشم
  • گیجی، مشکلات حافظه، افکار یا رفتارهای غیرمعمول
  • تشنج
  • رنگ پریدگی پوست، کبودی یا خونریزی آسان (خون دماغ، خونریزی لثه)

عوارض جانبی شایع داروی ایزونیازید ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • بی حسی، سوزن سوزن شدن یا درد سوزشی در دست ها یا پاها
  • حالت تهوع و استفراغ، ناراحتی معده
  • آزمایشات عملکرد غیر طبیعی کبد

عوارض جانبی داروی مورد نظر، محدود به موارد ذکر شده در بالا نیست و ممکن است در افراد مختلف عوارض دیگری نیز رخ دهد. پس برای مشاوره پزشکی درباره عوارض جانبی ایزونیازید می توانید با پزشک تان تماس بگیرید.

چه داروهای دیگری بر ایزونیازید تأثیر می گذارد؟

در صورت مصرف هم زمان برخی از داروها با هم، ممکن است تداخلات دارویی پیش آید. در همین راستا بسیاری از داروها از جمله داروهای تجویز شده و بدون نسخه، ویتامین ها و محصولات گیاهی، می توانند با داروی ایزونیازید تداخل ایجاد کنند. به همین خاطر می بایست قبل از دریافت هر دارویی، در مورد تمام داروهایی که در حال استفاده از آن ها هستید و همچنین داروهایی که در حین مصرف ایزونیازید شروع یا قطع می کنید با پزشک تان مشورت نمایید. پس لازم است تا لیستی از تمام داروهای مصرفی تان را در اختیار ارائه دهندگان خدمات درمانی که تحت درمان آن ها هستید، قرار دهید.

همیشه به خاطر داشته باشید که نباید داروی ایزونیازید و دیگر داروها را در دسترس کودکان قرار دهید، هرگز داروهای خود را با دیگران به اشتراک نگذارید، حتی اگر علائمی شبیه به علائم شما را داشته باشد و این دارو را فقط برای موارد تجویز شده استفاده کنید.

همواره با پزشک و یا ارائه دهندگان خدمات بهداشتی مشورت کنید تا مطمئن شوید که اطلاعاتی که در این صفحه نمایش داده شده، در مورد شرایط شخصی شما نیز صدق می کند.

کلام پایانی

داروی ایزونیازید (Isoniazid) به همراه سایر داروها جهت درمان عفونت های فعال سل یا TB استفاده می شود. همچنین ایزونیازید به تنهایی جهت پیشگیری از ابتلا به سل در افرادی که در معرض باکتری عفونت های فعال سل قرار دارند، نیز کاربرد دارد. از عوارض جانبی این دارو می توان به واکنش های آلرژیک، ناهنجاری های خونی، درست عمل نکردن دستگاه گوارش و در مواردی هپاتیت اشاره نمود. در مصرف این دارو با سایر داروها دقت نمایید، زیرا ممکن است تداخلات دارویی پیش آید.