بیماری ایدز یا اچ آی وی

بیماری ایدز یا اچ آی وی

  • توسط : محبوبه خاوری
  • در : ۱۳۹۹-۰۴-۰۳
  • در : اخبار پزشکی سلامت جنسی سلامت عمومی

بیماری ایدز یا بیماری اچ ای وی HIV در حدود ۱٫۲ میلیون نفر در سراسر ایالات متحده و میلیون ها نفر دیگر در سراسر دنیا را به خود آلوده کرده است. اما خوشبختانه این بیماری لاعلاج دیگر بیماری “مردن در حالی که زنده ای” نیست و مدتی است که به یک بیماری مزمن و قابل کنترل تبدیل شده است. در این مقاله می خواهیم به آشنایی با این بیماری بپردازیم و بدانیم که علائم ایدز چیست و چه نشانه هایی را می توان دال بر وجود آن دانست. پیشگیری از ایدز به چگونه است و چگونه می توان آن را کنترل و درمان کرد.

دکتر الیس ورکل Alysse Wurcel، متخصص بیماریهای عفونی درباره بیماری ایدز می گوید: “معرفی داروهای مهار کننده protease پروتئاز در سال ۱۹۹۶ را می توان یک فاکتور تعیین کننده در معالجه بیماری ایدز دانست که به بیماران مبتلاء به ایدز کمک کرد از طریق درمان زود هنگام از زندگی طولانی برخوردار شوند.”

علائم ایدز - پیشگیری از ایدز

علائم ایدز – پیشگیری از ایدز

طبق گفته انستیتوی ملی آلرژی و بیماری های عفونی ایالات متحده آمریکا (NIAID)، بیماری ایدز برای اولین بار در سال ۱۹۸۱ و توسط مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های ایالات متحده (به اختصار CDC) گزارش شده و شناسایی شد. بیماری ایدز تحت عنوان Acquired immune deficiency یا سندرم نقص ایمنی اكتسابی شناخته می شود که در جریان آن توانایی بدن در مقابله با عفونت ها و سایر بیماری های تهدید كننده زندگی به تدریج از بین می رود.
ویروسی که باعث ایدز شود، اچ آی وی HIV یا ویروس نقص ایمنی بدن انسان نامیده می شود.

اچ آی وی می تواند از طریق روابط جنسی محافظت نشده ونیز استفاده از سوزن و سرنگ آلوده به ویروس گسترش یابد و افراد سالم را به خود مبتلاء نماید. بر اساس گزارش انستیتوی ملی آلرژی و بیماری های عفونی ایالات متحده، این بیماری امکان انتقال از مادر به کودک در دوران بارداری، زایمان یا شیردهی را دارد.
ویروس اچ آی وی با آسیب رساندن به سلول های CD4 (سلولهای T)، نوعی گلبول سفید که برای مبارزه با عفونت مهم است، به سیستم ایمنی بدن حمله می کند.

علائم ایدز - پیشگیری از ایدز

علائم ایدز – پیشگیری از ایدز

بیماری ایدز بیماری که با ننگ همراه است!

بیماری ایدز با سایر بیماری ها متفاوت است و افراد جامعه ممکن است برخورد متفاوتی با یک فرد مبتلاء به ایدز داشته باشند. ایدز یک بیماری مانند سایر بیماری ها است؛ اگر یک فرد مبتلاء به دیابت باشد افراد ممکن است برخورد مناسبی با او داشته باشند و حتی نسبت به او رفتار محبت آمیزی در پیش بگیرند اما این موضوع در خصوص بیماری ایدز کاملاً بر عکس است؛ شاید دلیل این موضوع بر می گردد به این که یکی از راه های انتقال این بیماری رابطه جنسی است و همین موضوع سبب می شود که سایرین در خصوص فرد مبتلاء به آن تصورات غلطی داشته باشند و او را فردی بی بند و بار تصور کنند در حالی که این نوع قضاوت ها و پیش داوری ها صحیح نیست و همان طور که اشاره شد ویروس اچ آی وی از طریق راه های مختلفی انتقال می یابد.
همین موضوعات و تصورات غلط سبب می شود که افراد مبتلاء به اچ آی وی از این که دیگران را از بیماری خود مطلع نمایند هراس دارند زیرا می ترسند که بعد از مطلع شدن دوستان و آشنایان شان از بیماری ای که دارند رفتار آن ها متفاوت شود و یا در محل کار و سایر مکان ها شاهد برخورد های تبعیض آمیز باشند.
ما باید بدانیم که مبتلایان به اچ ای وی -فارغ از هر گونه قضاوتی که از آن ها دارید- نیز بیمار هستند و به کمک و توجه دوستان و آشنایان خود احتیاج دارند.

علائم ایدز - پیشگیری از ایدز

علائم ایدز – پیشگیری از ایدز

علائم ایدز چیست؟ ( نشانه ها و علائم اچ آی وی و ایدز)

وقتی ویروس اچ آی وی برای اولین بار وارد بدن فرد می شود بلافاصلع علائم خود را آشکار نمی کند و اغلب چندین ماه و حتی بیشتر برای بروز علائم آن زمان لازم است. اما فرد مبتلاء شده به ویروس ایدز ممکن است دو تا چهار هفته پس از آلوده شدن علائمی چون علائم بیماری آنفولانزا را از خود بروز دهد. براساس اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های ایالات متحده،  افراد آلوده به ویروس در این مرحله مقدار زیادی از عفونت اچ را در خون خود دارند و قادرند دیگران را آلوده نمایند.

به گفته وزارت بهداشت و خدمات ایالات متحده؛ علائم بیماری ایدز اغلب با تأخیر های طولانی همراه هستند و در جریان آن گرچه ویروس فعال است اما علائم و نشانه های بیماری چندان بروز و ظهور ندارند با این حال افراد هنوز هم می توانند اچ آی وی را در این مرحله به دیگران انتقال دهند. این دوره از بیماری ایدز را اغلب با عنوان دوره نهفتگی می شناسند؛ دوره نهفتگی ایدز می تواند یک دهه یا بیشتر طول بکشد.

علائم ایدز - پیشگیری از ایدز

علائم ایدز – پیشگیری از ایدز

در صورت عدم درمان، عفونت اچ آی وی به ایدز مبتلا می شود و به سیستم ایمنی بدن آسیب می رساند. بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های ایالات متحده، سیستم ایمنی ضعیف شده در اثر ایدز، بدن را برای مقابله با سایر بیماری ها، از جمله سرطان، بیماری کبد، بیماری های قلبی عروقی و کلیه ضعیف می شود و کارایی دفاعی خود را از دست می دهد. علاوه بر این ایدز افراد را مستعد ابتلا به عفونت های فرصت طلب کند؛ عفونت های فرصت طلب عفونت هایی هستند که بیشتر از همه در افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف رخ می دهد و بیشتر از همه این گونه افراد را درگیر خود می نماید و تأثیرات منفی شدید بر آن ها است.
به گفته مرکز پزشکی دانشگاه کالیفرنیا سانفرانسیسکو (UCSF)، این گونه عفونت ها ممکن است مغز، چشم ها، دستگاه گوارش، پوست، دهان، ریه ها، کبد و دستگاه تناسلی را تحت تأثیر قرار دهند.

علائم ایدز - پیشگیری از ایدز

علائم ایدز – پیشگیری از ایدز

طبق اعلام مرکز پزشکی دانشگاه کالیفرنیا سانفرانسیسکو، HIV و AIDS ممکن است علائم زیر را ایجاد کنند:

  • از دست دادن یکباره و سریع وزن
  • خستگی شدید
  • سرفه های خشک
  • تب های مکرر یا عرق های شبانه پی در پی
  • ظاهر شدن غدد لنفاوی متورم در زیر بغل، کشاله ران یا گردن
  • گرفتار شدن به اسهال های طولانی
  • زخم در دهان یا خونریزی از دستگاه تناسلی یا مقعد
  • ذات الریه
  • ظاهر شدن لکه هایی بر روی پوست و یا زیر آن و یا حتی داخل دهان، بینی و روی پلک ها.
  • افسردگی، کاهش حافظه و سایر اثرات عصبی.
علائم ایدز - پیشگیری از ایدز

علائم ایدز – پیشگیری از ایدز

تشخیص ایدز ( تشخیص و آزمایش اچ آی وی)

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های ایالات متحده، توصیه می کند که افراد بین سنین ۱۳ تا ۶۴ سال حداقل یک بار از نظر ابتلاء به ایدز آزمایش دهند؛ همچنین اکیداً توصیه می شود که افرادی که بیشتر از سایرین در معرض خطر عفونت ایدز هستند حداقل سالانه آزمایش شوند.

سه نوع آزمایش می تواند عفونت اچ آی وی را تأیید کند: آزمون آنتی‌بادی (پادتن)، آزمون آنتی‌ژن و آزمون سنجش مقدار.

آزمون آنتی‌بادی (پادتن)

در آزمون آنتی‌بادی، وجود آنتی‌بادی یا پادتن تولید شده و ترشح شده در خون توسط گلبول‌های سفید دستگاه ایمنی بررسی می‌شود.

علائم ایدز - پیشگیری از ایدز

علائم ایدز – پیشگیری از ایدز

آزمون آنتی‌ژن

در آزمون آنتی‌ژن، خون از نظر حضور خود ویروس مورد بررسی قرار می‌گیرد. آزمایش آنتی‌ بادی یا پادتن خود دارای دو گونه اصلی است که عبارتند از «الیزا» (Elisa) و وسترن بلات (Western blot). تست الیزا وجود بیماری را در بدن فرد به اثبات می رساند و در صورت مثبت بودن آن تست وسترن بلاتنیز گرفته می شود تا از وجود ویروس در بدن اطمینان حاصل شود.

با وجود همه آزمایش هایی که برای تشخیص بیماری در بدن فرد صورت می پذیرد؛ ممکن است هفته ها یا حتی ماه ها طول بکشد تا بدن فرد مبتلاء به اچ آی وی بتواند آنتی بادی های کافی را در برابر ویروس ایجاد کند و سپس در صورت انجام آزمایش تشخیصی اچ آی وی، این پروتئین ها قابل تشخیص باشند.

نتایج آزمایشات اچ آی وی معمولی که برای آزمایش به آزمایشگاه فرستاده می شوند ممکن است یک هفته یا بیشتر طول بکشد تا پاسخ آن ها آماده شده و به دست فرد آزمایش دهنده برسند.

علائم ایدز - پیشگیری از ایدز

علائم ایدز – پیشگیری از ایدز

آزمایش سریع برای تشخیص اچ آی وی

خوشبختانه آزمایشی وجود دارد که به تشخیص سریع بیماری ایدز کمک می کند. به این آزمایش تست سریع یا رپید تست می گویند؛ در رپید تست یا آزمایش سریع اچ آی وی لعاب لثه های فرد مورد آزمایش قرار می گیرند و نتیجه و پاسخ قطعی آن برای آماده شدن و گزارش به فرد آزمایش دهنده، حداکثر ده تا بیست دقیقه زمان می برد. در صورتی که نتیجه رپید تست اچ آی وی مثبت اعلام شود برای حصول اطمینان لازم است تا فرد آزمایش دهنده با دیگر این آزمایش را تکرار کند.

درمان بیماری ایدز (چه داروهای برای درمان ایدز وجود دارد؟)

متأسفانه تاکنون درمانی برای بیماری ایدز وجود نداردو اگر هم دارویی برای بیماران مبتلاء به اچ آی وی تجویز می شود نه برای درمان آن که برای سرکوب ویروس عامل بیماری است؛ به این ترتیب سعی می شود که افراد مبتلاء به ایدز طول عمر بیشتری داشته باشند؛ این دارو ها به فرد مبتلاء کمک می کند که چندین دهه بیشتر به زندگی خود ادامه دهند.

علائم ایدز - پیشگیری از ایدز

علائم ایدز – پیشگیری از ایدز

در حال حاضر موثرترین درمان برای کنترل بیماری ایدز در افراد مبتلاء به آن، درمان ضد ویروسی است به عنوان درمان (ART) شناخته می شود. درمان (ART) به طور معمول ترکیبی از حداقل سه دارو است؛ این ترکیب به نحوی است که بدن بیمار را طوری تنظیم می نماید تا در برابر داروهای دیگر مقاومت کمتری نشان دهند.
درمان ART می تواند به کاهش سرعت گسترش و پراکنده شدن ویروس اچ آی وی در خون افراد مبتلاء که به “viral load” یا “بارگیری ویروسی”معروف است کمک کند. با کمک درمان روزانه و مراقبت های ویژه مداوم بارگیری ویروسی آن قدر کاهش پیدا می کند که حتی دیگر قابل کشف نباشد و این موضوع بسیار موضوع امیدوار کننده ای است زیرا فرد مبتلاء به اچ آی وی در صورتی که اچ آی وی آن ها غیر قابل کشف شود حتی اگر ویروس ایدز همچنان در بدنشان وجود داشته باشد دیگر قادر نیستند ویروس را به شرکای جنسی خود منتقل کنند.

داروهای مدرن ایدز نسبت به گذشته قوی تر شده اند و مقدار سمی بودن آن ها نیز تا حد زیادی کاهش یافته است و این موضوع خبر خوبی است زیرا بیماران مبتلاء به اچ آی وی دارو های کمتری در مقایسه با گذشته مصرف می کنن. از طرف دیگر دارو های درمان و کنترل اچ آی وی امروزه عوارض بسیار کمتری نسبت به دارو های نسل قبل دارند.

علائم ایدز - پیشگیری از ایدز

علائم ایدز – پیشگیری از ایدز

متداول ترین داروهای ضد ویروسی برای درمان ایدز

طبق اعلام موسسه ملی بهداشت ایالات متحده، متداول ترین داروهای ضد ویروسی در درمان اچ آی وی در سه دسته قرار می گیرند که عبارتند از:

  • مهارکننده های معکوس ترانسکریپتاز، که از تولید مثل ویروس جلوگیری می کند.
  • مهارکننده های پروتئاز، که تکثیر ویروس را در مرحله بعدی در چرخه عمر ویروس قطع می کنند.
  • مهارکننده های فیوژن که مانع از ورود ویروس و تکثیر ویروس در سلول های سالم می شوند.

محققان در حال توسعه درمان های جدید هستند که در آن به سراغ گزینه های دیگری برای درمان اچ آی وی رفته اند برای مثال گزینه های چون مصرف قرص روزانه، داروهای تزریقی طولانی مدت اچ آی وی که یک بار در ماه یا هر چند ماه یک بار مورد استفاده قرار می گیرند.
محققان همچنان به تأثیرات مثبت روش ART در کنترل اچ آی وی امیدوار هستند و احتمالاً آینده نزدیک از یک وسیله کاشت زیر پوست ART استفاده خواهد شد. این وسیله به افراد مبتلاء به این بیماری کمک می کند که مصرف دارو های خود را فراموش نکنند.

علائم ایدز - پیشگیری از ایدز

علائم ایدز – پیشگیری از ایدز

پیشگیری از اچ آی وی

طبق گزارش های دپارتمان سلامت و خدمات انسانی ایالات متحده آمریکا، بیش از ۵۶۰۰۰ آمریکایی هر ساله به اچ آی وی مبتلا می شوند و هیچ راهی بهتر از جلوگیری از رفتارهایی که منجر به قرار گرفتن در معرض ویروس اچ آی وی می شود برای پیشگیری و کنترل این بیماری وجود ندارد.

چگونه از بیماری ایدز پیشگیری نماییم؟

اقدامات پیشگیری از ابتلاء به اچ ای وی شامل موارد زیر است:

  • بهتر است در خصوص سلامت خود و شریک زندگی تان اطمینان لازم را کسب کنید و از وضعیت ابتلاء یا عدم ابتلاء به اچ آی وی در خودتان و شریک زندگی آگاه شوید.
  • استفاده از پوشش های محافظ جنسی ساخته شده از لاتکس در هنگام فعالیت های جنسی.
  • محدود کردن تعداد شرکای جنسی و پاییبندی به زندگی مشترک و تک همسری.
  • پرهیز از مصرف داروهای تزریقی و عدم اشتراک گذاشتن سوزن یا سرنگ مصرف شده با دیگران و عدم استفاده از سوزن یا سرنگ مصرف شده دیگران برای خود.
  • در صورت این که در خصوص ابتلاء یا عدم ابتلاء به اچ آی وی مشکوک هستید باید بدانید که سرعت عمل در این گونه مواقع بسیار مهم است و بهتر است در اسرع وقت نسبت به تشخیص و شروع دوره های درمانی و کنترل آن اقدامات لازم را انجام دهید. اما چرا این موضوع مهم است؟ امروزه داروهای جدیدی ایجاد شده اند که به پیشگیری از ایدز کمک می کنند و ممکن است در صورت شروع زود هنگام از بروز عفونت جلوگیری کنند.
علائم ایدز - پیشگیری از ایدز

علائم ایدز – پیشگیری از ایدز

  • در هر صورت (ابتلاء به ایدز، عدم ابتلاء به آن و یا در تماس بودن با افرادی که به اچ آی وی مبتلاء هستند) اطلاعات خود را در مورد این بیمای تا حد امکان به روز کنید و همیشه این نکته را در نظر داشته باشید که شاید تفاوت کسی که به اچ آی وی مبتلاء می شود و کسی که آگاهانه از آن دوری می جوید در این است که فرد آگاه، این بیماری و راه های انتقال و پیشگیری از آن را می شناسد و خود را در مقابل آن محافظت می کند در حالی که فرد ناآگاه ممکن است علاوه بر زندگی خود، زندگی دیگران را نیز به خطر بی اندازد