داروی تئوفیلین

• توسط : معصومه حیدری
• در : ۱۳۹۹-۰۹-۱۸
• در : داروهای صنعتی

مقدمه

داروی تئوفیلین چیست؟ تئوفیلین یک گشاد کننده برونش است که برای درمان علائم آسم، برونشیت، آمفیزم و سایر مشکلات تنفسی استفاده می شود. تئوفیلین به گروهی از داروها بنام گزانتین تعلق دارد و این دارو با شل نمودن عضلات جدار مجراهای تنفسی و بازکردن آن ها، عبور هوا را تسهیل می کند. حال عوارض جانبی تئوفیلین چیست و چه داروهایی با ابن دارو تداخل ایجاد می کند.

نکاتی مهم در مورد داروی تئوفیلین

هرگز تئوفیلین را به مقدار بیشتر از مقدار تجویز شده و یا بیشتر از زمان مشخص شده استفاده نکنید. اگر مشکلات تنفسی شما به سرعت بدتر شد یا اینکه احساس کردید که داروهایتان موثر نیستند، با پزشک خود مشورت نمایید.

داروی تئوفیلین – عوارض جانبی تئوفیلین

اگر بیش از حد از داروی تئوفیلین به یکباره استفاده کرده باشید و یا دوزهای روزانه‌تان بیش از حد باشد، ممکن است اوردوز رخ دهد.

در مورد تمام داروهای مصرفی فعلی‌تان و هرگونه شروع به استفاده و یا قطع دارو، پزشک‌تان را مطلع سازید. داروهای زیادی ممکن است با تئوفیلین تداخل ایجاد کنند.

مواردی قبل از مصرف تئوفیلین

در صورت حساسیت به تئوفیلین نباید از آن استفاده کنید.

اگر موارد زیر را در شما بروز کرد، در موردشان با پزشک خود صحبت کنید:

• زخم معده یا گاستریک
• عفونتی جدی به نام سپسیس (sepsis)
• بیماری کبدی (به ویژه سیروز یا هپاتیت)
• مایع در ریه ها
• مشکلات قلبی
• اختلال تیروئید
• تشنج
• بیماری کلیوی

اگر الکل می خورید، یا سیگار می کشید یا اخیراً سیگار کشیدن یا ماری جوانا را ترک کرده اید، به پزشک خود اطلاع دهید.

همچنین اگر به مدت ۲۴ ساعت یا بیشتر دچار تب شدید بوده اید، پزشک‌تان را مطلع سازید.

در صورت بارداری یا شیردهی به پزشک خود اطلاع دهید.

بدون توصیه پزشکی تئوفیلین را به کودک ندهید.

نحوه مصرف تئوفیلین

تمام دستورالعمل های روی برچسب راهنمای دارو و یا نسخه‌ی تجویزی توسط پزشک را دنبال کنید. پزشکتان ممکن است گاهی اوقات دوز دارو را تغییر دهد. هرگز تئوفیلین را بیشتر از مقدار تجویزی مصرف نکنید و یا برای مدتی بیشتر از زمان مشخص شده از آن استفاده نکنید.

تئوفیلین داروی نجات دهنده حملات آسم یا برونکوسپاسم نیست. لذا برای حملات تنها از داروی استنشاقی سریع استفاده کنید. اگر مشکلات تنفسی شما به سرعت بدتر شد و یا اینکه احساس می‌کنید که داروهایتان به خوبی موثز نیست، به دنبال پزشک باشید.

• کپسول یا قرص را کامل ببلعید و آن را له نکنید و نجوید. در صورت نیاز برای دریافت دوز صحیح، ممکن است قرص را نصف کنید.
• برخی از قرص ها با پوششی ساخته می شوند که در بدن جذب یا ذوب نمی شود. بخشی از این پوسته ممکن است در مدفوع شما ظاهر شود. این امری طبیعی است و اثر دارو را کم نخواهد کرد.
• داروی مایع را با دقت اندازه گیری کنید. از سرنگ دوز ارائه شده، استفاده کنید یا از دستگاه اندازه گیری دوز دارو (و نه قاشق آشپزخانه) استفاده کنید.
• دوز مصرفی و تعداد دفعات مصرف تئوفیلین روزانه، به علت مصرف این دارو بستگی خواهد داشت.
• دستورالعمل های پزشک خود را در مورد مصرف دارو با غذا یا با معده خالی دنبال کنید.
• درصورت داشتن بیماری، ممکن است نیاز باشد تا دوز مصرفی‌تان تغییر کند و یا لازم باشد تا از برند، قدرت یا شکل دیگری از این داروها استفاده کنید. پس با استفاده از فرم و قدرت تجویز شده توسط پزشک، می‌توانید از خطاهای دارویی اجتناب کنید.
• برای اطمینان از اینکه از دوز مناسبی استفاده می کنید، به آزمایش های پزشکی منظم نیاز خواهید داشت. دوز یا برنامه دوز مصرفی خود را بدون نظر پزشک تغییر ندهید.
• دوزهای تئوفیلین براساس وزن کودکان تنظیم می‌شود. در صورت افزایش یا کاهش وزن کودک، نیاز او به دوز ممکن است تغییر کند.
• این دارو می تواند بر نتایج آزمایشات پزشکی تأثیر بگذارد. به هر پزشکی که شما را معالجه می کند اطلاع دهید که از تئوفیلین استفاده می کنید.
• دارو را در دمای اتاق و به دور از رطوبت، گرما و نور نگه داری کنید.

در صورت فراموشی و یا استفاده بیش از حد از دارو ه باید کرد؟

داروی تئوفیلین – عوارض جانبی تئوفیلین

از دوز فراموش شده صرف نظر کنید و از دوز بعدی خود در زمان معین شده، استفاده کنید. همزمان از دو دوز استفاده نکنید. زیرا تشنج ناشی از مصرف بیش از حد تئوفیلین می تواند باعث مرگ یا آسیب دائمی مغز شود.

در صورت مصرف بیش از حد تئوفیلین یکباره، ممکن است اوردوز اتفاق بیفتد. اگر دوزهای روزانه شما بیش از حد زیاد باشد، اوردوز ناشی از مصرف زیاد دارو ممکن است به تدریج رخ دهد. برای اطمینان از اینکه از دوز صحیحی استفاده می کنید، خون‌تان باید مرتباً آزمایش شود.

علائم اوردوز ممکن است شامل حالت تهوع و استفراغ شدید، تشنج، ضربان آهسته قلب، ضعف نبض یا غش کردن باشد. بنابراین به دنبال فوریت های پزشکی باشید.

هنگام استفاده از تئوفیلین از چه مواردی باید خودداری کرد؟

بدون مشورت قبلی با پزشک، سیگار را شروع یا قطع نکنید. سیگار کشیدن نحوه استفاده از تئوفیلین در بدن شما را تغییر می دهد و ممکن است لازم باشد که از دوز دیگری استفاده کنید.

از مصرف مکمل‌های گیاهی حاوی خار مریم خودداری کنید.

تا زمانی که بدانید تئوفیلین چگونه برروی شما تأثیر می گذارد از رانندگی یا فعالیت های خطرناک خودداری کنید. زیرا واکنش های شما ممکن است مختل شود.

عوارض جانبی تئوفیلین

این دارو نیز مانند سایر داروها دارای عوارضی است. عوارض جانبی تئوفیلین شامل موارد زیر است.

در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک، مانند کهیر، تنفس دشوار، تورم صورت، لب ها ، زبان یا گلو از فوریت های پزشکی استفاده کنید.

در صورت داشتن موارد زیر، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.

• استفراغ شدید یا مداوم
• سردرد مداوم ، مشکلات خواب
• ضربان قلب سریع
• تشنج
• علائم جدید بیماری (به ویژه تب) ؛
• سطح پتاسیم پایین – گرفتگی عضلات پا، یبوست، ضربان نامنظم قلب، لرزش در قفسه سینه، افزایش تشنگی یا ادرار، بی حسی یا گزگز، ضعف عضلانی یا احساس لنگی.
• قند خون بالا، خشکی دهان، احساس بوی میوه در دهان.

عوارض جانبی جدی ممکن است در بزرگسالان مسن بیشتر رخ دهد.

عوارض جانبی شایع ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• حالت تهوع، استفراغ، اسهال
• سردرد
• مشکلات خواب (بی خوابی) ؛
• لرزش
• تعریق
• احساس بی قراری یا تحریک پذیری

البته این علائم لیست کاملی از عوارض جانبی آسپرین نیست و ممکن است موارد دیگری نیز رخ دهد.

تداخلات دارویی تئوفیلین

علاوه بر بررسی عوارض جانبی تئوفیلین قبل و هنگام مصرف دارو، باید به تداخلات سایر داروها با این دارو نیز توجه نمود.

گاهی اوقات استفاده همزمان از برخی داروها بی خطر نیست. برخی از داروها می توانند برروی سایر داروهای مصرفی شما تأثیر بگذارند و تداخل ایجاد کنند، این امر باعث می‌شود که عوارض جانبی دارو افزایش یابد یا اثرگذاری دارو کاهش یابد.

اگر گیاه خار مریم را به طور مرتب مصرف می کنید، بدون مشورت با پزشک‌تان، مصرف آن را قطع نکنید. شروع یا قطع مصرف گیاه خار مریم می تواند تأثیرگذار باشد.

بسیاری از داروها می توانند تئوفیلین را تحت تأثیر قرار دهند. این داروها می توانند شامل داروهای تجویز شده و بدون نسخه، ویتامین ها و محصولات گیاهی باشند. در مورد تمامی داروهای فعلی و هر دارویی که شروع یا استفاده از آن را قطع کرده اید به پزشک خود اطلاع دهید.

به یاد داشته باشید که باید این دارو و سایر داروها را از دسترس کودکان دور نگه دارید و هرگز داروهای خود را با دیگران به اشتراک نگذارید. لذا این دارو را باید تنها در موارد تجویز شده استفاده کنید.

کلام پایانی

از داروی تئوفیلین جهت درمان بیماریهای ریوی مثل آسم، برونشیت و آمفیزم ریه و بیماری مزمن انسدادی ریه یا COPD، استفاده می‌شود. برای تاثیرگذاری بیش‌تر تئوفیلین آن را باید بصورت منظم استفاده نمود. زیرا این دارو به مرور عمل می‌کند و نباید به منظور برطرف شدن مشکلات تنفسی ناگهانی، از تئوفیلین استفاده کرد.