آیا روغن پالم واقعاً مضر است؟ حقایق جالب درباره روغن پالم

• توسط : محبوبه خاوری
• در : ۱۳۹۹-۰۲-۱۶
• در : اخبار پزشکی

روغن پالم Palm oil یک روغن نباتی خوراکی است که از خمیر میوه درخت نخل تهیه می شود. روغن پالم در حقیقت بومی آفریقای غربی است؛ اما امروزه گیاه بومی این روغت به صورت متداول و گسترده در مناطق استوایی جنوب شرقی آسیا رشد می کند. روغن پالم رایج ترین روغن گیاهی در جهان است و در طیف گسترده ای از محصولات از جمله بسیاری از مواد غذایی، آرایشی و سوخت های زیستی را شامل می شود. طبق اعلام وزارت زراعت ایالات متحده (USDA) ، تولید سالانه روغن پالم در سراسر جهان از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۱۹ نزدیک به ۸۱٫۶ میلیون تن (۷۱ میلیون تن) بوده است و پیش بینی می شود تا سال ۲۰۵۰ به ۲۶۴ میلیون تن (۲۴۰ میلیون تن ) برسد. بر اساس گزارش گاردین، بعد از تولید روغن سویا، روغن پالم، از نظر حجم تولیدی دومین روغن تولید شده در جهان است.
آیا این رغم و آمار با توجه به تبلیغات منفی ای که اخیراً از روغن پالم شده است شما را وحشت زده می کند؟! بیایید ببینیم که واقعاً روغن پالم چیست و همه چیز را راجع به آن بدانیم و با ضررهای روغن پالم آشنا شویم.

روغن پالم چیست ؟

بازار جهانی روغن پالم با گذشت هر سال رشد می کند: طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت، تا سال ۲۰۲۲ ارزش آن به ۸۸ میلیارد دلار تخمین زده می شود. بزرگترین تأمین کننده جهانی روغن پالم اندونزی و پس از آن مالزی است. در کنار هم، این دو کشور تقریباً ۸۵٪ روغن پالم جهان را تولید می کنند.

روغن پالم چیست – ضررهای روغن پالم

روغن پالم و از بین رفتن جنگل ها

در کنار نگرانی هایی گه روغن پالم برای سلامت جسمی انسان به همراه دارد؛ نخلستان هایی که روغن پالم از آن ها به دست می آید نیز موجب نگرانی هستند زیرا سالانه هزاران هکتار از اراضی جنگل ها را برای کاشت آن ها از بین می برند و این خود به یکی از محرک های جنگل زدایی تبدیل شده است. اما منصف باشیم! تولید روغن پالم برای میلیون ها نفر شغل ایجاد می کند و به یک منبع مهم درآمد در مناطقی تبدیل شده است که از اقتصاد قوی ای برخوردار نیست.

روغن پالم چیست – ضررهای روغن پالم

چرا روغن پالم در همه چیز وجود دارد؟

براساس اعلام اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت (IUCN)، کارشناسان تخمین زده اند که روغن پالم در حدود ۵۰٪ از کالاهای بسته بندی شده در سوپر مارکت ها یافت می شود که این شامل همه چیز از مواد شوینده گرفته تا مواد آرایشی و شیرینی و غیره می شود.

جذابیت روغن پالم برای تولید کنندگان در هزینه و تطبیق پذیری ارزان آن نهفته است. چرا؟ چون امکان تولید روغن پالم در هکتار، بسیار بیشتر از تولید روغن های دیگر بر همین اساس است در کنار همه این ها تولید آن به صرف انرژی، کود و سموم دفع آفات کمتری احتیاج دارد. روغن پالم حدود ۳۵ درصد از کل روغن نباتی ای را در کمتر از ۱۰ درصد از اراضی اختصاص داده شده به محصولات تولیدکننده روغن تولید می کند. به گفته سازمان جهانی حیات وحش (WWF)، برای به دست آوردن همان مقدار روغن های جایگزین مانند سویا یا روغن نارگیل بین چهار تا ۱۰ برابر بیشتر به اراضی و زمین زراعتی احتیاج است.

روغن پالم چیست – ضررهای روغن پالم

روغن پالم، روغن پخت پز در آشپزخانه های آسیایی

روغن پالم رایج ترین روغن پخت و پز در آسیا است و هند، چین و اندونزی نزدیک به ۴۰ درصد از کل روغن پالم جهان را مصرف می کنند. این روغن به دلیل مقاومت در برابر حرارت زیاد، ماندگاری طولانی و مهمتر از همه قیمت پایین آن به یک روغن محبوب برای پخت پز برای آسیایی ها تبدیل شده است.
نخل هایی که از آن ها روغن پالم تهیه می شود؛ در مزارع بزرگ، عمدتاً در جنوب شرقی آسیا پرورش می یابند.

چرا روغن پالم برای محیط زیست بد است؟

تولید روغن پالم به عنوان راهی برای خارج شدن از فقر برای جمعیت کشورهای در حال توسعه، به یکی از روش های متداول تبدیل شده است و در چند سال اخیر موجب توسعه اقتصادی در برخی از حوزه ها در این کشور ها شده است و این روند در سراسر جهان در حال گسترش است. مزارع روغن پالم بیشتر در آسیا، آفریقا و آمریکای جنوبی در حال رشد و گسترش هستند. براساس گزارش Humanity United، صنعت روغن پالم برای ۳٫۵ میلیون کارگر در اندونزی و مالزی اشتغال زایی داشته است.
با این حال، گسترش سریع مزارع روغن پالم یک جنبه دیگری نیز دارد و آن جنگل زدایی در مقیاس بزرگ است. طبق گزارشات Science Reports، مزارع روغن پالم صنعتی، از سال ۲۰۰۵ باعث ایجاد ۵۶ درصد جنگل زدایی در جزیره بورنئو شده است.

افزایش فزاینده اراضی تحت کشت برای روغن پالم در مناطق  استوایی و از بین رفتن اراضی جنگلی، همچنین تهدیدی برای سایر جانوران است زیرا زیستگاه های غنی این جانوران را که اغلب در این جنگل ها زندگی می کنند؛ از بین می برد. گسترش این مزارع به طور فزاینده خطر انقراض اورگانوتان ها، فیل های پیگی و کرگدن های سوماتران را در پی داشته است.

روغن پالم چیست – ضررهای روغن پالم

براساس لیست قرمز لیست IUCN گونه های تهدید شده توسط کشت و تولید روغن پالم، حداقل ۱۹۳ گونه تهدید شده را تحت تأثیر سوء قرار می دهد.

مزارع روغن پالم همچنین منبع عظیم انتشار گازهای گلخانه ای است. از آنجا که درختان تولید کننده روغن پالم، به طور معمول در زمین های تبدیل شده از جنگل های باتلاق کاشته شده و ثمر می دهند، با پاکسازی این زمین ها برای کاشت آن ها، مقدار زیادی دی اکسید کربن و متان آزاد می کند. متداول ترین روش پاکسازی با استفاده از سوزاندن یا به اصطلاح “روش های بریدن و سوختن” است که به مه دود منطقه ای و آلودگی آب منجر می شود.

روغن پالم و آلودگی حاصل از پسماند های آن

فاضلاب حاصل از پالایشگاه های روغن پالم یکی دیگر از منابع عظیم تولید متان است. یک مطالعه منتشر شده در مجله علمی پژوهشی Nature Weather Change نشان می دهد که متان تولید شده توسط یک استخر تک فاضلاب پالایشگاه پالم، همان تأثیر سوء را بر آب و هوا دارد که سالانه ۲۲۰۰۰ خودرو می تواند بر محیط زیست داشته باشد.

آیا روغن پالم همیشه می تواند پایدار باشد؟

مصرف کنندگان آگاه از محیط زیست ممکن است فکر کنند که تحریم محصولات حاوی روغن پالم و با تحت فشار قرار دادن فروشندگان و مصرف کنندگان خرد، مبنی بر عدم خرید و مصرف آن، می توانند تولید روز افزون آن را متوقف نمایند؛ گرچه این روش بهترین روش برای از بین بردن آسیب های زیست محیطی ناشی از مزارع روغن پالم است. اما به همین سادگی ها نیست.

روغن پالم چیست – ضررهای روغن پالم

اگر استفاده از روغن پالم محدود بود، دیگر برای رفع نیاز جهانی به آن نیاز به جایگزینی انواع دیگر روغن های گیاهی وجود داشت ما هیچ جایگزینخوب و مساوی ای برای آن وجود ندارد. روغنهای دیگری مانند کلزا ، آفتابگردان و سویا، هیچکدام به اندازه کافی نمی توانند به اندازه ای که روغن پالم می تواند؛ن یازهای لازم را بر طرف نمایند.
در سال ۲۰۱۸ ، IUCN گزارشی را منتشر کرد که شرح می داد که چگونه تحریم روغن پالم به سادگی می تواند اثرات تنوع زیستی محصولات زراعی را در مناطقی که روغن های جایگزین آن تولید می شود، مانند جنگلهای گرمسیری و گیاهان وحشی آمریکای جنوبی تغییر دهد.

ما مجبور به استفاده از روغن پالم هستیم

ما مجبور به استفاده از روغن پالم هستیم زیرا بر اساس موضوعی که به آن اشاره شد؛ نسبت نیاز به زمین های زراعی برای تولید روغن پالم، بسیار پایین تر از میزان زمین های مورد نیاز برای تولید سایر روغن های دیگر است؛ لذا با کاهش مصرف روغن پالم و رو آوردن به مصرف روغن های دیگر،به چندین هزار برابر زمین زراعی بیشتر احتیاج است تا همان حجم از روغن را تولید کرد و این یعنی از بین رفتن زیستگاه های طبیعی بیشتر و آلودگی و تخریب محیط زیست به صورت چند برابری.

بهترین امید ما برای کاهش تأثیرات زیست محیطی روغن پالم تلاش برای “تولید پایدارتر” است. ” و این بدان معنی است که باید تهدید برای گونه های در معرض خطر را تا حد امکان، از طریق سایر روش ها کاهش داد.

روغن پالم چیست – ضررهای روغن پالم

مطمئناً موضوع خیلی مهم تر از حفاظت از اورانگوتان ها و حفظ گونه رو به انقراض آن هاست؛ تولید پایدارتر روغن پالم از طریق ملاحاظات لازم و حفظ محیط زیست موضوعی است که مربوط به معیشت مردم و مربوط به بهزیستی آنها است؛ این مسئله مربوط به انتشار گازهای گلخانه ای و البته در مورد آب تمیز و سالم است و در مورد این که درآمد قشر آسیب پذیر اقتصادی در بسیاری از کشور ها وابسته به این روغن است.

از سال ۲۰۲۰ خوشبختانه نزدیک به ۲۰٪ روغن پالم به طور پایدار تولید می شود. سازمان Roundtable on Sustainable Palm Oil یا RSPO که در سال ۲۰۰۴ تشکیل شد؛ یک ابتکار جهانی است که معیارهای خاصی را در رابطه با جنگل زدایی، قانونی بودن، شفافیت و تأثیرات اجتماعی تنظیم می کند؛ این معیارها معیارهایی هستند که باید برای دستیابی به روغن پالم به عنوان معیارهای پایدار در شناخته می شوند.
شرکت هایی مانند PepsiCo ، Unilever ، Nestlé و General Mills تعهد کرده اند که ۱۰۰٪ روغن پالم تولیدی خود را بر اساس گواهینامه ها و استاندارد های RSPO تهیه نمایند.

روغن پالم چیست – ضررهای روغن پالم

در بسیاری از کشورهایی که اقتصاد مردم آن مبتنی بر روغن پالم است؛ چندین گروه و موسسه غیر انتفاعی تشکیل شده است که در تلاشند صنعت پایدار روغن پالم را حفظ کنند. به عنوان مثال، ابتکار عمل مستقر در مالزی موسوم به Wild Asia  به سازماندهی صدها کشاورز کوچک در گروههای بزرگتر پرداخته است تا بتواند برای فروش میوه پالم که مطابق با الزامات روغن پالم پایدار مالزی (MSPO) و استاندارد تولید RSPO باشد، اقدام کنند که این کار هم به نفع کشاورزان و هم محیط زیست خواهد بود.
روغن پالم به زودی از بین نمی رود. بنابراین ، موثرترین راه برای جلوگیری از تأثیرات زیست محیطی روغن نخل ، حمایت از روش های ابتکاری مقابله با پیامدهای آن و استفاده مردم از برندهای روغن پالمی است که در تولید آن ملاحظات لازم را هم برای سلامت افراد و هم محیط زیست لحاظ می کنند.