مروری بر چیستی و چگونگی درمان آیورودا
- توسط : جواد کریمی
- در : ۱۳۹۹-۰۷-۲۰
- در : سلامت روان
واژه آیورودا (Ayurveda) از دو بخش آیور Ayur به معنای دانش و ودا Veda به معنای زندگی تشكیل شده است و در كل كلمه آیورودا به معنای دانش چگونه زیستن است که از هند سرچشمه گرفته و بیش از ۵۰۰۰ سال قدمت دارد و تعریف سلامتی از دیدگاه آن عبارت است از هماهنگی بین جسم، عواطف و ذهن انسان. اعتقاد بر این است که آیورودا کهن‌ترین علم شفادهی است که به وجود آمده و اساس سایر علوم شفادهی را پایه‌ریزی کرده است. بودیسم (Buddhism)، تائوئیسم (Taoism)، علم تبتی (Tibetan) و سایر طب‌های فرهنگی، با آیورودا وجوه تشابه دارند. رمز و راز روش فردی شفادهی آیورودا در هند حفاظت شده، در صورتی که این رمز در سایر فرهنگها از بین رفته یا کنار گذاشته شده است. آیورودا هم به پیشگیری و هم به درمان توجه دارد و براین باور است که اغلب بیماری‌ها ابتدا از عدم تعادل ذهن و عواطف ناشی می‌شوند و سپس در جسم پدیدار می‌گردند. درنتیجه، برای درمان قطعی جسم فرد، باید حتماً به متعادل‌کردن ذهن و عواطف او نیز پرداخت. هدف کلی آیورودا آگاه‌کردن فرد از طبع خود و شناسایی کیفیت غذاها، فعالیتها، آب و هوا، فصل‌ها و محیط‌هایی است که برای تعادل او لازم می‌باشند. گفته می‌شود که آیورودا نخستین طب جهانی و کل گراترین یا جامع‌ترین سیستم طبی موجود است.
چگونگی تشخیص و درمان در روش آیورودا
متخصصین آیورودا باور دارند که هر فرد از ۵ عنصر اساسی موجود در جهان ساخته شده است. یعنی پنج عنصر آب، خاک، باد، آتش، فضا، براساس همکاری و تعامل بین این ۵ گروه، طبایع و مزاج افراد در سه دسته کلی به نام دوشای واتا یا هوا، دوشای پیتا یا آتش و دوشای کافا یا خاک تقسیم می شود. هر دوشا دارای ویژگی های جسمی و روحی ویژه خود است، بنابراین متخصصان طب آیورودا از سه دوشا استفاده می کنند تا ویژگی های مشترک بدن و شخصیت فرد را توصیف کنند. بر خلاف رویکرد یکپارچگی که در طب غربی حاکم است و بر اساس آن همه بیماران به یک روش درمان می شوند، در طب آیورودا در هنگام تجویز درمان های جامع، به فردیت توجه می شود.
چگونگی تشخیص و درمان در روش آیورودا
دوشا واتا
انرژی واتا مانند باد است. این انرژی در درجه اول مسئولیت تحرک، حرکت، گردش خون، تنفس و دیگر عملکردهای بدن را به عهده دارد. واتا مانند باد همیشه در حال حرکت است و به تندی، خنکی، خشکی، خشنی و سبکی گرایش دارد. از لحاظ فیزیکی، انواع واتا معمولا در قسمت هایی از بدن که دارای استخوان های کوچکتر هستند و وزنی ندارند یافت می شوند. ویژگی های واتا عبارتند از:
- ساختار جسمانی سبک و لاغر
- سرعت در انجام فعالیتها
- خشکی پوست و نامنظمی دندانها
- نا منظم بودن گوارش و زمان احساس گرسنگی
- خواب سبک و مقطع یا بی خوابی
- اشتیاق ، سرزندگی و قدرت تخیل قوی
- هیجان زدگی و حالات متغیر
- فراگیری سریع اطلاعات تازه و نیز فراموشی سریع آموخته ها
- گرایش به نگرانی
- گرایش به یبوست مزاج
- خستگی زودرس
- گرایش به تلاش بیش از حد
- ظهور انفجاری انرژی روانی و جسمانی
شاخص های نوع واتا
- احساس گرسنگی در هر زمانی از روز یا شب
- هیجان عاشقانه و تغییر حالت دایم
- خواب نامنظم در شب، حذف بعضی از وعده های غذا و حفظ عادات نامنظم
- گوارش خوب در یک روز و گوارش بد در روز دیگر هجوم های احساسی کم دوام و زودگذر
- راه رفتن سریع
دوشا پیتا
دوشای پیتا حاکم بر عمل گوارش و سوخت و ساز است. پیتا مسئول تمامی تحولات بیوشیمیایی در بدن است و با تولید هورمون و آنزیم ارتباط نزدیک دارد. پیتا در بدن با اصل نخست طبیعت در ارتباط است که می سوزاند، متحول می کند و هضم می نماید. پیتا تند و تیز و اسیدی است. شخصیت نوع پیتا اغلب مشاجره گر یا حسود، جسور و رک است اما در حال تعادل، احساسـات و عواطف پیتاها گرم و صمیمی است و افرادی مهربان و قانع می باشند. شخصیت نوع پیتا از مشخصه های زیر برخوردار است:
- ساختار متوسط
- میزان تاب و توان معمولی
- گرسنگی و تشنگی شدید و دستگاه گوارشی نیرومند
- بروز خشم و عصبانیت در شرایط تحت فشار
- رنگ پوست روشن یا سرخ و سفید ،اغلب همراه با کک و مک
- عدم تحمل نور آفتاب و هوای گرم
- زرنگی ، چاره جو یی و علاقمندی به چالش و مبارزه طلبی
- قدرت ذهنی بالا و قاطعیت
- شیوه بیان دقیق و شمرده
- ناتوانی برای چشم پوشی از خوردن یک وعده غذا
- رنگ موها : بور ،قهوه ای روشن ، یا سرخ ( یا ته رنگی متمایل به سرخ )
تشخیص و درمان در روش آیورودا
مشخصه های نوع پیتا
- احساس گرسنگی شدید حتی با نیم ساعت تاخیر در خوردن غذا
- زندگی ساعتی دقیق و رنجش از اتلاف وقت
- بیدار شدن در شب و احساس گرما و تشنگی
- تسلط بر موقعیت ها و یا احساس نیاز به مسلط شدن
- به تجربه به این نتیجه می رسد که در نظر دیگران شخصیتی متوقع ، عیب جو یا انتقادگر است.
- راه رافتن با گام های محکم و مصمم
دوشا کافا
دوشای کافا مسئول ساختار بدن است. در آیورودا گفته می شود کافا با اصول مربوط به آب و خاک در طبیعت در ارتباط است. دوشای کافا نوعا سنگین، با ثبات، سرد، چرب، کند و نرم است. دوشـای کـافا ، اصل ساختاری بدن بوده و ثبات و پایداری را عرضه می دارد . همچنین قدرت جسمانی و نیروی حیاتی ذخیره ای را تامین می کند که در قالب بدن ستبر و تنومند نمونه های شاخص کافا ، تعبیه شده است. آیورودا، کافاها را افرادی سعادتمند می داند. زیرا از سلامـتی مناسبی بهره مندند و بیانگر شخصـیت هایی هستند که متین و خشنود بوده و با فارغ البالی به دنیا می نگرند.
ویژگی های نوع کافا به قرار زیر است.
- بدنی محکم و نیرومند ، با قدرت جسمانی زیاد و مقاومت
- برخوردار ی از انرژی پایدار ، کندی و موزون بودن در عمل
- شخصیت آرام ، با اعصابی راحت ، و دیر خشم
- پوست خنک ،نرم و ضخیم و رنگ پریده و غالباً چرب
- کندی در جذب اطلاعات جدید ، ولی برخورداری حافظه خوب
- خواب سنگین و ممتد
- کندی عمل گوارش و میزان گرسنگی اندک
- داشتن شخصیت مهربان ، متحمل و با گذشت
- گرایش به احساس تملک و راحت طلبی
مشخصه های نوع کافا
- فکر کردن زیاد پیش از تصمیم گیری
- به کندی از خواب بیدار شدن، ماندن طولانی مدت در رختخواب، نیاز به نوشیدن قهوه پس از بیرون آمدن از رختخواب
- رضایت از شرایط موجود و کنار آمدن با دیگران برای حفظ این شرایط
- احترام به احساسات دیگران (با کسانی که برخورد همدلانه دارند)
- حرکات موزون، چشمان مرطوب، راه رفتن موزون حتی در صورت چاقی
درمان در طب آیورودا شامل رژیم های غذایی، ماساژ با روغن های گیاهی، حجامت و استفاده از ملین ها و شیرودها (ریختن روغن های خاصی روی پیشانی بیمار به مدت حدود ۳۰دقیقه) است. این درمانها حدود ۱۰- ۳ روز ادامه می یابد تا دوباره شاهد برقراری توازن در عملکرد اعضای مختلف بدن باشیم، همچنین از درمانهای غیر دارویی مثل ذکر،مراقبه فکری (برای بیماریهای روانی )، تنفس یوگایی و دیگر روشهای سنتی نیز استفاده می شود.
تشخیص و درمان در روش آیورودا
فواید طب آیورودا
طبق گزارشی که در سال ۲۰۱۵ توسط مرکز پزشکی دانشگاه مریلند ارائه شد، طب آیورودا می‌تواند به درمان بیماریهای التهابی، هورمونی، گوارشی و خود ایمنی کمک کند، از جمله:
- بیماری آلزایمر
- اضطراب یا افسردگی
- آسم
- سرطان
- کم‌خونی
- دیسمونوره (قاعدگی دردناک)
- هرپس
- فشار خون یا کلسترول بالا
- بیماری پارکینسون
- مشکلات قبل از یائسگی
- سندرم پیش از قاعدگی (PMS) و گرفتگی
- تعادل هورمونی
- بیماری دیابت
گیاهان دارویی طب آیورودا، روش‌ها و توصیه‌هایی مانند یوگا و یا مدیتیشن، به عنوان یک درمان خانگی برای رفع آکنه، کاهش یبوست مزمن یا IBS (سندروم روده‌ی تحریک‌پذیر)، مبارزه با سندرم خستگی مزمن، کاهش درد و کاهش خطر چاقی نیز مفید بوده‌اند.
دیدگاه ها
0 دیدگاه