چرا جمهوری آذربایجان و ارمنستان در قره باغ می جنگند؟

• توسط : صادق
• در : ۱۳۹۹-۰۷-۲۷
• در : اخبار فرهنگی و هنری

از اواخر سپتامبر سال ۲۰۲۰ درگیری ها بین کشور های آذربایجان و ارمنستان شدت گرفته و متاسفانه صد ها نظامی و غیر نظامی در این جنگ کشته شده اند. اما چرا این دو کشور با یکدیگر در حال جنگ هستند؟ در ادامه دلیل جنگ ارمنستان و آذربایجان را توضیح خواهیم داد.

دلیل جنگ ارمنستان و آذربایجان

این دو کشور بر سر یک منطقه کوهستانی به نام ناگورنو قره باغ می جنگند و پیشینه آن به یک قرن قبل بر می گردد. هنگامی که ارتش سرخ روسیه در دهه ۱۹۲۰ میلادی به سمت هر دو کشور لشکر کشی و آن ها را به اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی (USSR) ضمیمه کرد. منطقه قره باغ که جمعیت آن را اکثریت ارمنی ها تشکیل می دانند، به یک جمهوری خودگران که زیر نظر آذربایجان بود، تبدیل شد. در اواخر دهه ۱۹۸۰ و اوایل دهه ۱۹۹۰ که شوروی و کمونیسم شروع به فروپاشی کرد، ارمنستان خواستار کنترل منطقه قره باغ که شد که در آن زمان در اختیار آذربایجان قرار داشت. این خواسته ها سرانجام به یک جنگ تمام عیار در سال ۱۹۹۲ تبدیل شد که تقریبا ۳۰ هزار کشته و ۱ میلیون پناهنده بر جای گذاشت. در سال ۱۹۹۴ مذاکراتی درباره آتش بس انجام شد. تا آن زمان، شبه نظامیان ارمنستان که گفته می شد با دولت کشور ارمنستان ارتباط داشتند و هماهنگ بودند، منطقه مورد مناقشه را به همراه تعدادی قطعه زمین اضافی دیگر که متعلق به آذربایجان بود را تحت کنترل خود درآوردند.

به عبارت دیگر، در اواسط دهه ۱۹۹۰، ارمنستان عملا کنترل منطقه قره باغ را به دست آورد.

Scott Radnitz، دانشیار دانشکده مطالعات بین المللی جکسون در دانشگاه واشنگتن می گوید که این اراضی اشغال شده است و به نوعی به عنوان یک امتیاز برای ارمنستان در هنگام مذاکرات محسوب می شود.

از آن زمان، اوضاع کم و بیش به همین منوال بوده است. خشونت های دوره ای هم اکنون و همچنین در سال ۲۰۱۶ رو به افزایش بوده است. بنابراین برای تحلیل گرهایی که در طول دهه ها وقایع را رصد کرده اند، هیچ یک از اتفاقات اخیر تکان دهنده نیست.

دلیل جنگ ارمنستان و آذربایجان – تصویر از ویکی پدیا

جای تعجب نیست که هر دو کشور دیگری را به دلیل شروع درگیری فعلی مقصر می دانند. Scott Radnitz افزود: “من فکر نمی کنم که کسی به طور قطع بداند که این درگیری اخیر اکنون آغاز شده است. به نظر می رسد آذربایجان آن را آغاز کرده است اما دانستن این که واقعا چه اتفاقی افتاده است، دشوار است.”

آنچه که تغییر کرده است، نگرش تریکه به این جنگ است. قدرت منطقه ای اکنون پشتوانه ضمنی خود را به آذربایجان داده است. این می تواند یکی از مهمترین عواملی باشد که باعث دلگرمی آذربایجان در تلاش برای بازپس گیری سرزمین های از دست رفته در جنگ قبل از آتش بس ۱۹۹۴ شده است. البته این یک فرضیه است.

Gasparyan می گوید: “اگر پشتوانه ژئوپلیتیکی ترکیه واقعا یکی از مهمترین دلایل نبرد های اخیر باشد، همین می تواند مصوبه ای را برای پایان دادن به درگیری ها، به هر شکلی که باشد، تصویب کند. وی افزود، با تغییر در سیاست خارجی ترکیه، وضعیت در این منطقه (قره باغ) تغییر کرده است. مقامات ترکیه قبلا اطهار داشته اند که از آذربایجان حمایت می کنند.”

همچنین Radnitz می گوید: “شاید نگران کننده ترین بخش این خشونت های اخیر، لحن اظهارات مقامات آذربایجان باشد. آن ها می گویند که در باز پس گیری تمام مناطق اشغالی و قره باغ کوتاه نمی آیند. رسیدن به صلح و آتش بس با چنینی اظهاراتی امری دشوار یه نظر می رسد.”